PHƯƠNG PHÁP HOÀN THIỆN CỦA VẬN ĐỘNG VIÊN CỜ

PHƯƠNG PHÁP HOÀN THIỆN CỦA VẬN ĐỘNG VIÊN CỜ

Việc hoàn thiện trao dồi của vđv :  “ở tại nhà”.

-         Phân tích sư sáng tạo của bản thân,

-         Xây dựng và “sửa chữa” chương trình khai cuộc

-         Nghiên cứu các yếu tố tâm lý hoặc chiến thuật của giải đấu v.v.

Yêu cầu:

-         Làm việc phải nghiêm túc và cần cù tỉ mỉ.

-         Phải làm thường xuyên.liên tục hàng ngày.

-         Phải suy nghỉ,tập trung cao độ

-         Phải có sự đam mê của VĐV

“Cuộc sống khẳng định rằng những thiên tài cờ vua bẩm sinh có thể đạt đến trình độ cao ngay trong những điều kiện rất khó khăn”.

Những công việc chính tại nhà và các vấn đề hoàn thiện chung cho các vđv.

a.Làm việc về các ván cờ của mình đã chơi:

-  Phân tích nghiêm túc các ván cờ của mình

-  Phải xem xét kỹ những sai lầm của mình

Khi phân tích cần phải:

-  Đánh giá khách quan, tự phê bình

-  Không tô vẽ cho những dự định của mình.

-  Biết nhìn nhận những thiếu sót và tính toán sai lầm của mình ngay cả khi đối thủ không phát hiện ra chúng.

-  Cố gắng trả lời các câu hỏi kiểu như sau:

1.Bạn đã tính đến các phương án cụ thể nào,đặc biệt là ở thời điểm khó khăn của ván cờ?

- Các phương án đã bỏ sót khi tính toán.

- Những biểu lộ của đối phương khi thi đấu và khi cùng nhau phân tích sau ván đấu.

2.Bạn đã dự định như thế nào khi chọn lựa kế hoạch?

3.Khi đánh giá những sai lầm thế cờ của mình,liệu chúng có phải do hiểu biết chưa thấu đáo hay do tính sai chiến thuật?

- Cố gắng hiểu nguyên nhân của chúng.

Yêu cầu:

-         Nghiên cứu cặn kẽ tỉ mỉ, 

-         Nắm vững các phương pháp chuyên môn

-         Tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc

Lưu ý :

-         Việc phân tích đòi hỏi những dẫn chứng cụ thể nhiều hơn là các giải pháp linh cảm.

-         không được chỉ xem xét các phương án “của mình”

-         Hãy cố đào sâu vào những ý định của đối thủ.

-   Mỗi khi bài bác một sai lầm nào đó, hãy chỉ ra nước đi đúng đắn tiếp theo.

b.Làm việc với tài liệu tham khảo:

Để tự hoàn thiện, vđv phải làm việc với các tài liệu về cờ sau đây:

-  Sách tra cứu và hướng dẫn về khai cuộc

- Tuyển tập các ván cờ của các đại kiện tướng

- Sách giáo khoa về lý thuyết các giai đoạn khác nhau của ván cờ

-  Biên bản các giải đấu,

-  Những ván cờ hay nhất của các đại kiện tướng giỏi…

Yêu cầu:

-  Phải tiếp thu tài liệu tích cực

- Luôn đặt câu hỏi có tính phê phán (rất khó khăn)

Phương pháp:

-  Ưu tiên xem các ván cờ có khai cuộc mà minh quan tâm

-  Xem các ván đấu có bình chú, phân tích ( các số Informator…)

+ Mổi ván cờ dán vào 1 tờ giấy trắng.

+ Phân tích ván đấu đó ghi vào giấy (tìm các nước đi hay)

+ So sánh với phân tích có trong ván

( Có thể sử dụng các ván phân tích có sẳn trong máy)

Lưu ý:

-         Luôn đặt mình vào vai trò là đấu thủ khi cầm trắng khi cầm đen.

-         Thời gian kéo dài tùy độ phức tạp của ván cờ

-         Các kế hoạch chơi  theo cấu trúc chốt.

-         Phải phân loại tài liệu.

c. Phát triển kỹ năng phân tích:

Làm thế nào để học được cách phân tích đúng?

-         Giải các đòn phối hợp thật nhiều

-         Thi đấu thực hành có nghiên cứu khai cuộc (chuyên cuộc)

-         Cũng cố các lý thuyết ( khai cuộc, trung cuộc, tàn cuộc)

-         Nghiên cứu các ván đấu đã chơi.

Yêu cầu:

-         Phải làm công việc nầy thường xuyên và kỷ lưỡng

-         Từ đơn giản đến phức tạp (giải các test dễ đến khó)

Lưu ý:

-         Không được làm việc cẩu thả hời hợt, đối phó.

-         Tạo hứng thú khi xem lại các ván cờ.

-         Các vấn đề chiến lược và chiến thuật khi chuyển từ khai cuộc sang trung cuộc.

-         Khi nghiên cứu về khai cuộc (thực ra là trung cuộc cụ thể) không hẳn là chỉ nhớ các phương án mà chủ yếu là nghiên cứu các thế cờ gay cấn phát sinh quan trọng nhất

Về kỹ thuật chuẩn bị khai cuộc:

Khi làm công việc phân tích khai cuộc, kỳ thủ vô tình gặp phải những nhiệm vụ rất quan trọng – đó là cách tổ chất công việc đúng đắn. Tất nhiên,  nếu không có trình tự công việc nhất định thì không thể tính đến thành công trong cờ vua.

Trong việc nghiên cứu chương trình khai cuộc, điều này được thể hiện ở sự lựa chọn chắc chắn các thông tin lý luận để phân tích. Đúng vậy,  nếu không có những tư liệu cần thiết để kết luận thì khó mà mà hình dung việc phân tích nghiêm túc sau đó. Thói quen làm việc có hệ thống,  có trình tự trong tổng thể những kiến thức chung và cụ thể cũng không kém phần quan trọng.

Công bằng mà nói, tôi phải công nhận rằng kinh nghiệm giao tiếp của tôi với các kỳ thủ trẻ thiếu kinh nghiệm cho thấy những hộp phiếu mini bây giờ trở thành hiện tượng phổ biến và rất mô đen.

Nhưng trong việc thu thập thông tin, ý thức có mức độ rất quan trọng. Cần phải biết rằng trong thực hành, việc tuyển lựa tài liệu cho chương trình khai cuộc cũng cần giới hạn trong những ván cờ căn bản hơn cả và có liên quan đến lý thuyết (chính các kiện tướng và đại kiện tướng cũng làm như vậy). Nếu không bạn sẽ mạo hiểm “chìm” trong biển tư liệu (nói chung, việc lập hộp phiếu có tính chất bách khoa là việc của các câu lạc bộ cờ ở cấp độ chuyên nghiệp).

Vì vậy,  ở thời kỳ đấu có lẽ thích hợp nhất là ghi lại những ván cờ đầy đủ mà bạn quan tâm với những chú giải cụ thể quan trọng nhất  ở khai cuộc và trung cuộc. Tuyển lựa các tư liệu như thế nào là công việc rất tỉ mỉ, nhưng rõ ràng là nó làm đơn giản việc phân tích sau đó, làm cho việc phân tích hiệu quả hơn.

Tuy nhiên,  học cách chọn lựa các ván cờ căn bản, tức là những thông tin đáng tin cậy, cũng là việc khó khăn. Ở đây, sự giúp đỡ của huấn luyện viên và kỳ thủ giỏi, có kinh nghiệm là cực kỳ bổ ích. Hơn nữa, không nên phóng đại những khó khăn trong giải pháp cá nhân. Để khắc phục, có thể sử dụng các tạp chí lý luận ra thường kỳ.

Tất nhiên là việc hiểu các nguyên tắc cho phép tiếp thu có ý thức các phương án khai cuộc và làm cho việc tư duy được nhanh chóng và hiệu quả hơn. Nhưng dù sao thì kiến thức hiện đại của lý thuyết khai cuộc không thể thiếu sự phát triển của trí nhớ chuyên biệt. Trí nhớ cũng cần phải rèn luyện thường xuyên và hợp lý.

Ngay từ những bước đầu tiên nên tránh học vẹt những bách khoa nhiều tập. Việc học vẹt có thể giết chết không chỉ hứng thú đối với môn cờ, mà hơn nữa, cả năng lực của kỳ thủ.

Cách nghiên cứu đúng đắn chương trình khai cuộc chỉ có thể có thể được trong việc trau dồi trình độ chơi cờ nói chung. Nghiên cứu khai cuộc cần tiến hành đồng thời với trung cuộc,với nội dung tư tưởng  của nó.

Những điều gì cần tuân thủ khi lựa chọn khai cuộc? Đây là nhiệm vụ đặt ra cho mỗi kỳ thủ. Đừng quá mong muốn ghi nhớ thật nhiều các phương án, nhưng cũng không nên lạm dụng mãi một kiểu cấu trúc. Để thực hành thi đấu tại các giải, cần lập ra chương trình khai cuộc nhất định, được hình thành từ một số lượng giới hạn của các hệ thống đã được nghiên cứu kỹ lưỡng.

Các phương pháp làm việc với lý thuyết khai cuộc phụ thuộc rất nhiều hay ít của các sơ đồ, việc đào sâu nghiên cứu các phươg án hoặc cách chơi những thế cờ có đặc trưng chiến lược khác nhau – đó là việc của sở thích. Không có công thức chung nào cả.

Và đây là một quy tắc, học trong các ván cờ của mình và của người khác đã chơi mà không lặp lại những lỗi đã mắc phải trước đó - đấy cũng là một công thức đã được kiểm chứng cho tất cả mọi người.

Tuy nhiên, những lời khuyên nêu ra ở đây chưa hoàn toàn đầy đủ cho một chương trình tự học ở nhà của kỳ thủ để tự hoàn thiện. Những bài học như thế mang nhiều tính chất cá nhân, được xác định bởi các phẩm chất riêng của kỳ thủ, nhưng đồng thời chúng cũng thống nhất với nhau, vì chúng bao trùm sự định hướng chung chi việc hoàn thiện và đòi hỏi sự lao động căng thẳng và có kế hoạch.

                                                                                                        Hồ Văn Huỳnh