MỘT LẦN NỮA VỀ NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA KHAI CUỘC
Quy luật chơi khai cuộc đó là nghệ thuật lớn. Để làm chủ khai cuộc luôn nhớ tới các nguyên lý cơ bản của khai cuộc, cần nhớ rằng để thực hiện kịp thời bất kỳ kế hoạch nào trong ván cờ nhất thiết phải huy động lực lượng chiến đấu nhịp nhàng.
Ngoài việc thực hiện hóa khả năng nắm quyền chủ động ngay từ nước đi đầu tiên của ván cờ người chơi cờ phải chơi đa dạng thực hiện các khả năng tích cực đánh lừa đối phương. Phải hiểu rằng đâu là con đường chân lý, đâu là chỗ giả dối, những điều này được trợ giúp bằng nguyên lý khai cuộc.
Sự áp dụng hiểu biết nguyên lý khai cuộc rất cần thiết và để tạo thói quen tư duy sáng tạo. Ngay từ bước đi đầu tiên vận động viên Cờ Vua phải có tư duy chiến đấu logic trong khai cuộc tránh hành động, quyết định ngẫu nhiên theo kiểu “may rủi”. Làm chủ nguyên lý khai cuộc đưa ra khẳ năng kịp thời “cân bằng “bằng nhiều phương án, không bị chìm ngập trong các phương án đó. Bởi vậy vận động viên cờ vua kinh nghiệm tưởng chừng nhớ ngay những phương án mới, rất ít khi xoay quanh những khả năng, tìm ngay được nước đi tiếp theo.
Một đặc tính quan trọng là làm chủ nguyên lý khai cuộc đó là xác định, định hướng đúng đắn trong những tình huống khai cuộc lạ, chưa biết. Lấy ví dụ trường hợp khi đối thủ của bạn trong giai đoạn đầu hành động tích cực, bén nhọn.
Bạn phải tin tưởng hành động không có cơ sở, những đề tài chung chưa được thảo luận cần phải chiến đấu. Nhất định xuất hiện nước đi chiến thuật sâu sắc của cuộc chiến, trong đó có những đặc điểm cụ thể và trong lúc đó phải giữ được bình tĩnh (có máu lạnh), không được quên nguyên tắc huy động lực lượng.
Tất nhiên, những bí quyết chơi cho trước không đơn giản. Điều dễ dàng được chỉ đạo bởi nguyên lý phát triển chung trong tình huống bình ổn. Nhưng cụ thể khi phân tích thế trận, xem xét thế trận kỹ càng rất có lợi để phát triển linh cảm Cờ Vua.
Đó là ví dụ áp dụng sáng tạo nguyên lý khai cuộc, trong lần này ta lấy một trong những ván đấu nổi tiếng, ở đây có thể nói rằng lần đầu tiên áp dụng phương án Gambit căng thẳng sắc sảo được mang tên “tấn công kiểu Marsall”
Capablanca – Marshall
New York ,1912
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 a6 4.¥a4 ¤f6 5.0–0 ¥e7 6.¦e1 b5 7.¥b3 0–0 8.c3 d5 9.exd5 ¤xd5
10.¤xe5 Capablanca đã bình luận thời điểm này:
“Tôi đã suy nghĩ trước tình thế này, đi nước nào đây, tôi đã biết rằng cần kiểm tra lại sau đợt tấn công, tất cả các phương án có thể, không nghi ngờ gì nữa đối thủ của tôi đã khảo sát rất kỹ. Hơn nữa, sự bền bỉ đã bao trùm lên tôi. Tôi cảm thấy rằng kiến thức của tôi và nghệ thuật đang kêu gọi... Danh dự của tôi buộc tôi bắt Tốt và nghênh chiến, hơn nữa kiến thức đã mách bảo tôi rằng thế trận của tôi có thể phòng thủ được”.
10...¤xe511.¦xe5¤f612.¦e1¥d613.h3 ¤g4 14.£f3 £h415.d4¤xf2 16.¦e2! Tư duy của trắng thật “mặn mà”. Cái bẫy mà đen đã chuẩn bị trong phương án 16.£xf2 ¥h2+ (nhưng không ngay lập tức đi 16...¥g3? vì 17.£xf7+!!) 17.¢f1 ¥g3 18.£e2 ¥xh3 19.gxh3 ¦ae8!, và đen thắng. Nhận thấy rằng trong thời đại chúng ta đã biết tới phương án khác mạnh hơn là nước 16.¥d2!
16...¥g4 17.hxg4 ¥h2+ 18.¢f1 ¥g3 19.¦xf2 £h1+ 20.¢e2 ¥xf2 21.¥d2 ¥h4 22.£h3 ¦ae8+ 23.¢d3 £f1+ 24.¢c2 ¥f2 25.£f3 £g1 26.¥d5 c5 27.dxc5 ¥xc5 28.b4! Tất nhiên là Trắng đã nắm quyền chủ động hơn hẳn. Bây giờ cuộc chiến nhanh chóng được giải quyết.
28...¥d6 29.a4 a5 30.axb5 axb4 31.¦a6 bxc3 32.¤xc3 ¥b4 33.b6 ¥xc3 34.¥xc3 h6 35.b7 ¦e3 36.¥xf7+! Đen đầu hàng.
Như vậy biết sáng tạo đúng đắn trong đời sống các nguyên lý khai cuộc là điều kiện cần thiết đầu tiên là hoàn thiện lối chơi trong khai cuộc.
Trong ví dụ đã dẫn ra, đã chỉ rõ các cuộc tấn công cụ thể vội vã. Nhưng đôi khi xuất hiện sự cần thiết mở chiến dịch tích cực ngay từ đầu. Khi cuộc tấn công đã bắt đầu cần kết thúc huy động lực lượng, cuộc tấn công như vậy không thể gọi là cuộc tấn công non nớt, vội vã.
Các yếu tố huy động lực lượng chỉ gồm một vài nước ban đầu, khi lực lượng hai bên không thể tiếp cận nhau. Điều này dẫn đến, làm thế nào phát triển quân mà tránh được cuộc tấn công Vua hay những hành động tích cực khác.
Một ví dụ nhỏ có tính giáo huấn được R.Rêti dẫn ra. Sau những nước
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¤c3 ¥c5 4.¤xe5 ¤xe5! 5.d4 ¥xd4? 6.£xd4 đen đi nước tích cực bề ngoài 6...£f6 chuẩn bị đe dọa 7...¤f3. Bây giờ trắng chống cự yếu ớt một cách máy móc bằng nước 7.¥e3. Khi nghiên cứu sâu thế trận đã chỉ ra nước đi cho Trắng có khả năng chơi đòn tấn công quyết định bằng nước 7.¤b5!
Chỉ có nước đi này (nước đi phát triển quân nhẹ!) trắng tạo ra đòn trừng phạt đối phương. Không mấy khó khăn khẳng định rằng Đen không tránh khỏi mất lực lượng. Nước đi 7...¢d8 tiếp theo trắng đi 8.£c5! với đòn đánh đôi quyết định vào điểm c7 và f8.
Yêu cầu kiến nghị: Không phải luôn luôn nghiên cứu chấp hành sâu xa định luật “Trong khai cuộc không nên đi một quân nhiều lần”. Đôi khi ngược lại, trừng phạt đấu thủ vì chơi điệu đàng cầu kỳ có thể chỉ bằng những di chuyển của một quân.
Ở những năm 20 những ví dụ tương tự ít có xảy ra để đối chiếu. Trong giai đoạn hiện tại mỗi vận động viên Cờ Vua kinh nghiệm dễ dàng làm chủ bằng phương pháp chơi trong cấu trúc khai cuộc sẵn sàng phá vỡ cân bằng.
Suetin –Bondarevsky
Giải vô địch Liên Xô lần thứ XXXI năm 1963.
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 a6 4.¥a4 d6 5.0–0 Đen chọn kế hoạch chơi kỳ dị, đầu tiên họ nghi binh bên cánh Vua bằng nước
5...g5?! Có thể trong trường hợp này làm chậm cuộc chơi của Trắng sau nước 6.c3 g4 7.¤e1 ¥g7 và tiếp theo h7-h5-h4, liệu đen có thể phản công được không. Nhưng trắng đã tìm được phương án mạnh.
6.d4 g4 7.¥xc6+ bxc6 8.¤e1 exd4 9.£xd4!
Cụ thể nước di chuyển Hậu ở nước 12 khẳng định khai cuộc của đen gặp khó khăn.
9...£f6 10.£a4 ¤e7 11.¤c3 ¥d7 12.£a5! Cuộc di chuyển Hậu kết thúc. Không thể tránh khỏi tổn thất lực lượng, còn mất quyền nhập thành.
12...¢d8 13.¤d3 ¥g7 14.e5 £f5 15.¦e1 d5 16.¤e2 ¤g6 17.¤g3 £e6 18.¥g5+ ¢c8 19.¤c5 £e8 20.¤h5!
Không khó khăn nhận ra Trắng có thế trận thắng lợi hoàn toàn. Ngay từ nước thứ 20 họ đã làm được điều này, nước thứ 11 có sự góp mặt của Mã và Hậu!
Thực chất thế trận này là gì? Ở đây đen đã chọn kế hoạch chơi kỳ dị ở nước 5...g5. Sự bác bỏ cải chính phương án này có thể là biện pháp cần thiết và là biện pháp rất quyết cần thiết và là biện pháp rất quyết định.
Chúng ta đã xem xét những ví dụ áp dụng những qui luật và áp dụng những qui luật một cách sáng tạo. Những qui luật này khẳng định rằng giai đoạn khai cuộc được đánh giá rất cao.
Mối liên hệ giữa khai cuộc sáng tạo áp dụng không giáo điều là tiền đề xây dựng cho mình chiến lược khai cuộc theo nguyên tắc qui luật khác.
KHAI CUỘC THOÁNG VÀ
KHAI CUỘC KÍN
Chúng ta biết rằng có khoảng hơn 50 khai cuộc khác nhau. Các khai cuộc này được chia làm 3 nhóm cơ bản: khai cuộc thoáng, nửa thoáng và kín.
Nghiên cứu ván đấu của các kiện tướng thời đại chúng ta trong nhiều trường hợp không khó nhận thấy tính chất thế trận, cách di chuyển quân của họ. Chiến lược hiện đại đặt ra kỷ nguyên chiến đấu bằng khai cuộc “thoáng”, ở đó đặc biệt chú ý tới tấn công Vua. Do đó trước tiên chuẩn bị khai cuộc, những khai cuộc này sớm mở trung tâm để dễ dàng mở cuộc tấn công.
Trong một thời gian dài với nước đi đầu tiên tiến tới hành động tích cực, không chú ý tới phát triển huy động quân.
Để duy trì được sự mạo hiểm và sắc bén trong tấn công trong khai cuộc họ thường tìm cách thí chất, áp dụng phương pháp này họ cho là công việc danh dự. Phương pháp phòng thủ được coi là yếu hơn phương pháp tấn công.
Đây là một trong những ví dụ thể hiện phong cách cổ điển.
Andersen – Sukertort
Barmen, 1868
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥c4 ¥c5 4.b4 ¥xb4 5.c3 ¥a5 6.d4 exd4 7.0–0 ¥b6 8.cxd4 d6 9.d5!?
Đó là tính cách giải quyết của Andersen. Nước thích hợp hơn 9.¤c3.
9...¤a5 10.¥b2 ¤e7 11.¥d3
Nước đi dở 11.¥xg7 vì sau đó 11...¦g8 12.¥f6 ¤xc4 13.£a4+ £d7 14.£xc4 ¦xg2+ 15.¢h1 £h3 16.¤bd2 ¥g4 17.£b3 0–0–0!, và cuộc tấn công của đen rất khó ngăn chặn.
11...0–0 12.¤c3 ¤g6 13.¤e2 c5 14.£d2 f6 15.¢h1 ¥c7 16.¦ac1 ¦b8 17.¤g3 b5 18.¤f5 b4 19.¦g1 ¥b6 20.g4!
Trắng tiến hành kế hoạch chính xác. Khi trung tâm kín họ chuẩn bị tiến tới quyết định tấn công phía nhập thành gần của đối thủ.
20...¤e5 21.¥xe5 dxe5?
Sai lầm nghiêm trọng. Nước hay hơn 21...fxe5, để chống lại sự phá hoại tiếp theo g4-g5. Bây giờ trắng công phá.
22.¦g3 ¦f7 23.g5! ¥xf5 24.exf5 £xd5 25.gxf6 ¦d8
Không được đi 25...¦xf6? hoặc 25...e4 bởi vì 26.¥c4!
26.¦cg1 ¢h8 27.fxg7+ ¢g8 28.£h6!
Đòn chết tức tưởi. Đe dọa tiếp theo 29.£h7! không chống đỡ nổi. Cuộc tấn công cuối cùng thật đẹp. Người hùng là tốt thông của trắng.
28...£d6 29.£xh7+ ¢xh7 30.f6+ ¢g8 31.¥h7+ ¢xh7 32.¦h3+ ¢g8 33.¦h8#
Đương nhiên thời đại chúng ta lý thuyết khai cuộc đã thay đổi và phức tạp thấy rõ. Cụ thể khai cuộc Gambit và sự liên hệ đến ý tưởng của chúng có thể tiếp nhận một cách dễ chịu không, hiện nay rất ít khi khai cuộc này được xử dụng, nó là một quan niệm khai cuộc lỗi thời.
Để hoàn thiện vận động viên Cờ Vua khai cuộc thoáng cổ điển đến nay vẫn còn được quan tâm trong thực tiễn thi đấu. Cụ thể là khai cuộc này là vật liệu tốt nhất tạo nên khả năng chơi đòn phối hợp.
Đồng thời với điều này chúng tôi muốn xem xét cùng một cách nhìn về khai cuộc kín, khai cuộc này đôi khi mâu thuẫn với khai cuộc thoáng. Về điều này khai cuộc thoáng vẽ nên bức tranh với gam màu lãng mạn: tấn công Vua hiệu quả, đòn phối hợp đẹp mắt. Còn hệ thống khai cuộc hiện đại theo chiều hướng thiết thực hơn: trong đó cuộc chiến ít xảy ra trên cánh Vua, hướng chủ yếu của cuộc chiến đi đến chỗ giảm bớt căng thẳng và di chuyển quân khó hiểu ở trung tâm và bên cánh Hậu. Trong phần lớn từ điển khai cuộc hiện đại tác giả đã hết sức chính xác chọn lọc những điểm tinh tế, làm rõ những sai lầm chỉ ra những ý tưởng chiến lược khác nhau có tính lôi cuốn.
Ví dụ trong khai cuộc lãng mạn Gambit mới có đầy đủ, mặc dù chiến lược của họ đã thay đổi; nhiệm vụ quan trọng của nó là tích cực hành động chuyển quân nhanh từ hướng này sang cánh khác, làm cho Vua đối phương không an thân. Bản chất rất đơn giản cho sáng tạo chơi phối hợp trong khai cuộc hiện đại ngày càng được mở rậng hơn so với phần lớn khai cuộc cổ điển, già cỗi, ở đây theo quan điểm của chúng ta ngày nay thường hay cảm thấy sâu sắc.
Để minh họa cho nội dung chơi phối hợp trong khai cuộc kín chúng ta bắt đầu xem xét những ví dụ sau:
Breier – Esser
Budapest,1917
1.d4 d5 2.c4 c6 3.e3 ¤f6 4.¤c3 e6 5.¥d3 ¥d6 6.f4?! 0–0 7.¤f3 dxc4 8.¥b1?!
Một quyết định khác thường, ý tưởng này đen không dự đoán được. Trắng chuẩn bị chuyển hướng bất ngờ sang cánh Vua, tình nguyện rút lui để đen ưu thế tuyệt đối bên cánh Hậu.
Nhận thấy rằng trong trường hợp 8.¥xc4 b5 9.¥d3 b4 nước tiếp theo 10...¥a6 như vậy liệu đen có chơi phản công được không.
8...b5? (chính xác hơn 8...c5! Thời điểm phá vỡ trung tâm ở điểm d4 và đạt được đòn phản công)
9.e4 ¥e7 10.¤g5! h6 11.h4 g6 12.e5 hxg5 Không làm giảm nhẹ tình thế 12...¤d5. Ví dụ 13.h5 ¤xc3 14.bxc3 hxg5 15.hxg6 fxg6 16.¥xg6 ¢g7 17.¦h7+ ¢xg6 18.£h5+ ¢f5, và đen bị đòn chiếu hết hiệu quả: 19.g4+ ¢e4 20.£h1+ ¢d3 21.¦h3+ ¢c2 22.£g2#
13.hxg5 ¤d5 (13...¤h5 14.¦xh5!) 14.¢f1!
Một nước đi yên tĩnh, nước đi này trắng đã chuẩn bị nghiên cứu đòn phối phối hợp trong trung cuộc, tiến hành tấn công Vua.
14...¤xc3 15.bxc3 ¥b7 (có khả năng phòng thủ lớn hơn khi trả lời bằng nước thí quân đó là nước 15...f5 16.gxf6 ¥xf6 17.exf6 ¦xf6, mặc dù như vậy lúc này cuộc tấn công của trắng rất nguy hiểm) 16.£g4 ¢g7 17.¦h7+ Đòn phối hợp khủng khiếp, đòn này có thể xứng đáng so với những đòn của những hiệp sĩ trong Gambit Vua hay Gambit Evans! Trắng thực hiện đòn phối hợp quyết định, đòn phối hợp này đã được nghĩ trước từ nước 14.
17...¢xh7 18.£h5+ ¢g8 19.¥xg6 fxg6 20.£xg6+ ¢h8 21.£h6+ ¢g8 22.g6! Ở đây nước 14.¢f1 rất thích hợp. Nếu Vua đứng ở e1, thì đen có phòng thủ được chăng 22.¥h4 và 23.£e7!
22...¦f7 (không tránh khỏi bị chiếu hết) 23.gxf7+ ¢xf7 24.£h5+ ¢g7 25.f5! exf5 26.¥h6+ ¢h7 27.¥g5+ ¢g8 28.£g6+ ¢h8
Ở đây phương án nhanh nhất tiến tới thắng lợi là 29.¥f6+ ¥xf6 30.exf6 £g8 31.£h5+! £h7 32.£e8+ £g8 33.f7! vv…
Nhưng, có thể là dạng tấn công tương tự chỉ xảy ra ở đầu thế kỷ 20? Không nghi ngờ gì nữa. Khai cuộc hiện đại đã đánh giá lại nhiều cấu trúc khai cuộc kín, sự tăng trưởng đột ngột của cuộc chiến chiến thuật sắc xảo.
Sự thật là từ những năm 30 của thế kỷ 20 chơi Gambít trong những khai cuộc kín thường ít được áp dụng. Chúng ta nhớ lại ván thứ 6 trận phục thù giữa Alekhine – Euwe ở thời điểm đó trắng đã chơi khai cuộc Gambit:
1.d4 d5 2.c4 c6 3.¤c3 dxc4 4.e4 e5 5.¤f3 exd4 6.¥xc4? Mặc dù Euwe đã suy nghĩ gần một tiếng, ông thể tìm ra ý tưởng đe dọa nào của trắng, nhưng ở đây ông đã mắc một sai lầm quyết định khi đi 6...b5? Tiếp theo trắng trả lời 7.¤xb5! và lúc này không thể 7...cxb5 vì 8.¥d5! và lời xe. Những người vĩ đại như vậy trong những năm đó áp dụng hiệu quả tâm lý chơi Gambit bất ngờ trong khai cuộc không quen thuộc.
Điều ngạc nhiên là khi phân tích nghiên cứu những ván đấu này thấy phần lớn đấu thủ bên trắng cố gắng tìm cách chơi Gambit đe dọa, xem xét ý tưởng của trắng “không theo qui luật” như thế nào, họ áp đặt thế trận. Con đường phát triển lý thuyết thật phức tạp, và mục tiêu khảo sát những thành quả: họ đã tìm ra phương án 6...dxc3! 7.£b3 cxb2! 8.¥xf7+ ¢e7 9.¥xb2 £b6! Sau nhiều công sức phân tích rõ ràng là khai cuộc Gambit trên thật đáng ngờ.
Tất cả những thử nghiệm cụ thể đã đóng vai trò mới của mình. Hiện giờ, khi chơi Gambit dạng này.
1.d4 d5 2.c4 c6 3.¤f3 ¤f6 4.¤c3 dxc4 5.e4 b5 6.e5 ¤d5 7.a4 ¤xc3 8.bxc3 ¥b7 9.¤g5?! hoặc 1.d4 d5 2.c4 e6 3.¤c3 c6 4.e4 dxe4 5.¤xe4 ¥b4+ 6.¥d2 £xd4 7.¥xb4 £xe4+ 8.¥e2 đã trở nên bình thường, phương án chính thống hay phòng thủ Kembritz-Spring có thể là thiết kế dũng cảm là đòn chiến thuật sắc xảo, là tính chất không thể tách rời của tất cả khai cuộc kín hiện đại.
Chiến lược áp dụng chuyển hành động tích cực từ cánh Hậu sang cánh Vua tất cả chiếm lấy không gian lớn hơn và tất cả gặp gỡ trong sự bình yên nhất, hệ thống khai cuộc này “không cụ thể”.
Petrosian - Estrin
Moscow, 1968.
1.c4 e5 2.g3 ¤c6 3.¥g2 d6 4.¤c3 ¥e6 5.d3 g6 6.b4! £d7 7.b5 ¤d8 8.¤f3 ¥g7 Thời điểm thú vị nhất.
9.¤g5!
Nắm được quyền chủ động bên cánh Hậu, trắng tấn công Vua.
9...e4 10.¥b2 exd3 11.£xd3 a6 12.h4! axb5 13.cxb5 ¤e7 14.£d2 0–0.Bên đen có thể có thế trận khó khăn. Nước thiếu thu hút 14...h6 trắng trả lời 15.¤xe6 fxe6 16.h5! hay 15...£xe6 16.¤d5!
15.h5 gxh5 16.¦xh5 ¥f5 17.¥e4 ¥g6 18.¦xh7! Như trong điện ảnh trắng nhanh chóng chuyển quân sang cánh Vua. Bây giờ họ bắt đầu tấn công đối phương.
18...¥xh7 (nếu 18...¥xe4 nước rất mạnh 19.¦xg7+) 19.¥xh7+ ¢h8 20.0–0–0! ¤g8 21.¦h1 ¤h6 22.¤d5 f6 23.¤e4 ¦xa2 Đen đã bỏ xót đòn phối hợp quyết định. Nhưng “nước đi của họ kết hợp đã lâu”. Nên đi 23...¢xh7 nước trả lời 24.¤dxf6+!
24.¦xh6 ¥xh6 25.£xh6 £g7 26.£h4! Đen đầu hàng.
Ví dụ được đưa ra chỉ ra rằng nghiên cứu khai cuộc vận động viên Cờ Vua hoàn toàn không nhất thiết giới hạn những khai cuộc của mình bằng nhãn quan cổ điển và phải nghiên cứu theo hàng dọc hàng ngang một cách hệ thống. Tốt hơn là trong khai cuộc hiện đại đã chuẩn bị của mình, khám phá trong đó những phương án chiến thuật phức tạp.
Phải nhớ rằng trong thời kỳ đầu trên con đường cờ vua Botvinnik đã chọn khai cuộc kín.
Điều đó không quan trọng, quan trọng là phải chơi và chơi như thế nào!
Hàng ngang lý thuyết khai cuộc chiến lược theo thời gian càng phát triển rộng rãi. Bởi vậy phải chịu khó đánh giá lại thật nhiều những phương án kế hoạch.
Trong cuốn giáo khoa của mình Em.Lasker (1926) đưa ra đánh giá sau về một trong những phương án của phòng thủ Caro-Kan:
1.e4 c6 2.d4 d5 3.¤c3 dxe4 4.¤xe4 ¤f6 5.¤xf6+ exf6 6.¥c4 ¥d6 7.£e2+ ¥e7 8.¤f3 0–0 9.0–0.
“Kế hoạch của trắng bao gồm: để hiện thực hóa ưu thế chốt trên cánh Hậu, chốt cánh Vua bị động.
Đen cố gắng ép đối thủ chuyển động một con chốt bên cánh Vua, để bắt đầu chống lại con chốt này bằng những con chốt của mình”.
Luận thuyết năng động hiện đại về thế trận đã lôi cuốn việc đánh giá lại một cách nghiêm túc kế hoạch của trắng. Một hình mẫu nổi tiếng là ván đấu giữa
Ragozin – Boleslavsky
(Sverdlovxcơ, 1941)
9...¥d6 10.¦e1 ¥g4 11.£e4 ¥h5 12.¤h4 ¤d7 13.£f5!
Cụ thể đánh giá thế trận, trắng bắt đầu bất ngờ tấn công bên cánh Vua, sử dụng sự không đạt về chiến thuật của thế trận Tượng ở h5, cũng như hàng loạt tốt đen ít chuyển động, những tốt này bảo vệ Vua của họ (yếu tố này trước đây chưa tính đến!). Nước đi dở 13...¥g6 trắng đi 14.¤xg6 hxg6 15.£xg6 ¤b6 16.¥h6! 13...¤b6 14.£xh5 ¤xc4 15.¥h6! £d7 (15...gxh6 16.b3 ¤b6 17.¤f5 ¢h8 18.£xh6 ¦g8 19.¦e8!) 16.¥xg7 ¢xg7 17.¤f5+ ¢h8 18.¦e4 ¥xh2+ 19.¢h1 Đen đầu hàng.
GIAI ĐOẠN CHUYỂN VỀ TÀN CUỘC
Hiện thực ưu thế hóa
Nếu việc chuyển từ khai cuộc sang trung cuộc thường được khám phá sức mạnh hành động của các quân, thì việc chuyển về tàn cuộc trước hết phải đánh giá những ưu thế có giá trị trung cuộc.
Trước đó việc khám phá “dấu ấn gia đình” của Vua, cuối cùng sức mạnh hành động thực tế của Vua tăng lên đáng kể, sức mạnh này được đánh giá trong nhiều trường hợp như sức mạnh cấp độ của Xe. Vai trò của Tốt trước đây chỉ đứng ‘xếp hàng’, hoặc trở thành “miếng thịt cho đại bác” đã trở nên có vai trò cựu binh quan trọng trong tàn cuộc. Mỗi con chốt, thậm chí chốt yếu, bắt đầu được yêu cầu, được chú ý gìn giữ như một đơn vị vật chất. Đặc biệt là chốt thông, chỉ có trong trường hợp ít ỏi trong trung cuộc hiện thực hóa sức mạnh của nó, còn trong tàn cuộc trở thành người anh hùng trong thời gian dài, trong “đầu” chốt là báu vật. Xe trong trung cuộc thất vọng về không gian chật chội, khi chuyển về tàn cuộc Xe trở nên người bạn chiến đấu cố tri tốt bụng, sẵn sàng rũ bỏ “bụi trần” cắt đứt đường tiếp viện của đấu thủ. Còn Mã nhảy và Tượng đi xa hơn, những quân này trước đó khi còn lực lượng to lớn đầy đủ mỗi bước đi đều “sợ hãi” run rẩy trong 64 ô cờ, bây giờ những quân này trong nhiều trường hợp trở nên hạn chế hình học trong hoạt động của chúng và sức mạnh của chúng nằm trong sự phân tích toán học thuần túy.
Những yếu tố này cần được vận động viên Cờ Vua tính đến trong mọi trường hợp khi ván cờ chuyển về tàn cuộc.
Mỗi vận động viên Cờ Vua đều đã rõ qui luật đơn giản hóa như thế nào những mối liên quan khi chuyển về tàn cuộc có lợi, cụ thể là ưu thế lực lượng. Khi nhận rõ “sự dẹp bỏ” tương quan lực lượng (ví dụ đổi Hậu thì rất gọn tỷ số 41:40 còn 32:31 vv…) “làm tắt ngấm” quân phản công của đối phương.
Bằng từ chuyển về tàn cuộc liên hệ chặt chẽ tới vấn đề quan trọng trong sáng tạo Cờ Vua đó là hiện thực hóa ưu thế và kỹ thuật cao chơi tàn cuộc, rất thường xảy ra trong giai đoạn chiến đấu này. Tất nhiên làm giàu thêm thực tiễn thi đấu hiện đại được minh họa bằng những ví dụ khác nhau với tính chất được chọn, khi hiện thực hóa ưu thế lực lượng liên hệ tới tấn công vv… Tất cả chiến lược đơn giản hóa khi đã hiện thực hóa (thực hiện thành lực lượng và không làm chủ được kỹ thuật cờ tàn thì không thể đạt được sự điêu luyện).
Khi chuyển về tàn cuộc thông thường khai thác điểm yếu của vị trí chốt của đối phương, có thể gây áp lực Xe lên vị trí yếu trong hậu phương của đối thủ và dựa vào yếu tố thế trận đó cũng như đề xuất cách hiện thực hóa (thực hiện) ưu thế. Điều này giải thích tại sao vận động viên Cờ Vua kinh nghiệm trong trung cuộc cuộc chiến khủng khiếp mù mịt nhất, không bao giờ bỏ qua sự đánh giá định hình tàn cuộc có lợi.
Thế trận này xuất hiện sau nước đi 18 của trắng trong ván đấu
Alekhine –Znosko-Boronovsky
(tại Birmihem, năm 1926).
Trong thành trì của đen có những “lỗ hổng” dễ nhận thấy ở những ô trắng. Trong thế trận này, thế trận đã loại bỏ được sự ranh ma chiến thuật, kế hoạch của trắng bao gồm chuyển cuộc chơi về tàn cuộc có lợi bằng cách xử dụng điểm yếu chốt của đối phương.
18...a5 19.¦a3 £d7 .Quân đen không có cách chơi khác.
20.£xd7 ¤xd7 21.bxa5 ¦xa5 22.¦xa5 bxa5 23.¦b1 ¦b8 24.¦xb8+ ¤xb8 Mặc dù đã đơn giản hóa số lượng quân lớn, trắng đã tăng được ưu thế. Mục tiêu tốt là chốt a5. Sự đe dọa không dễ chịu 25.g2-g4, và sau đó 25...g6 26.gxf5 gxf5 27.f3 chốt f5 là nút bị tấn công. Nhận xét thú vị của Alekhine trong phần bình luận ván đấu: “Bất kỳ sự điêu luyện Cờ Vua nào…là linh hồn nhất định phải trải qua thực tiễn làm thế nào giải quyết tốt nhất vấn đề thế trận trước việc đơn giản hóa không một chút “sợ hãi”. Cuộc chơi phức tạp là nằm ngoài dự đoán, cuộc chơi phức tạp đó dẫn đến khi vận động viên Cờ Vua không tìm được kế hoạch chơi rõ ràng lôgic.
25.¢f1 ¤d7. Có khả năng lớn cứu được bằng nước 25...¢f7 26.¢e2 ¢e7 27.¢d1 ¢d7, mặc dù ở đây sau nước 28.¤b3 hoặc nước 28.f3 Trắng có tất cả ưu thế đạt kết quả.
26.¢e2 ¤b6 27.¢d1 a4 28.d5 ¤d7 29.¢c2 ¤e5 30.¢c3 ¤g4 31.¢b4 ¤xf2 32.¢xa4 f4 33.exf4 e3 34.¤f3 ¤d3 35.¢b5! g5 36.fxg5 hxg5 37.a4 e2 38.h3! ¤c5 39.a5 ¤b3 40.¤e1 ¤d4+ 41.¢a4 Đen đầu hàng.
Chúng ta đã thấy nhiều phương án khai cuộc hiện đại có “mầm mống” hàm chứa nội dung môtíp tàn cuộc thuận lợi (xem ví dụ trang 24). Trong các trường hợp khác như vậy khi chuyển từ khai cuộc sang tàn cuộc phức tạp thường tiến tới một trong những hướng môtíp soạn sẵn tránh được cuộc chiến đòn phối hợp sắc bén.
Phương pháp cụ thể khách quan của trò chơi có thể không hứa hẹn lợi thế đặc biệt, nhưng thường được xử dụng trong thực tiễn, nếu vận động viên Cờ Vua làm chủ kỹ thuật cao của cờ tàn.
Phương án dưới đây trong hệ thống Rauzer của phòng thủ Sicilian:
1.e4 c5 2.¤f3 ¤c6 3.d4 cxd4 4.¤xd4 ¤f6 5.¤c3 d6 6.¥g5 e6 7.£d2 ¥e7 8.0–0–0 0–0 9.f4 ¤xd4 10.£xd4 h6 11.¥h4 £a5 12.e5?! dxe5 13.£xe5 £xe5 14.fxe5 ¤d5 15.¥xe7 ¤xe7 16.¥d3 Trong thế trận kịch tính này Trắng đã bỏ qua việc thành lập tốt yếu (chốt phong tỏa ô e5), điều này có thể không có lợi trong tàn cuộc! Những nguyên nhân nổi bật của chiến dịch đổi quân phục vụ mục đích trắng có ưu thế không gian, đảm bảo cho họ quyền chủ động lâu dài. Trong trường hợp này Đen cần giải tỏa không ít khó khăn để phục hồi lực lượng, nghĩa là cần giải quyết vấn đề huy động lực lượng.
Như vậy phương pháp phát triển quân trực tuyến bằng nước 16...¥d7? Chỉ tạo ra cho quân Đen khó khăn to lớn mặc dù cuộc chơi đã được đơn giản hóa phần lớn quân số. Sau nước 17.¥h7+ ¢xh7 18.¦xd7 ¤c6 19.¦xb7 ¤xe5 20.¦e1, tạo ra tàn cuộc có lợi cho trắng.
Chúng ta nhận thấy nước đi đúng là 16...¤c6 17.¦he1 ¦d8! 18.b4 ¥d7 19.b5 ¤a5 20.¤e4 ¦ac8 21.¤d6 ¦c5!, tiếp theo ¢g8-f8-e7, tiến tới nắm chặt cột “d”, và từng bước tạo đòn phản công ở điểm e5 của trắng. Đen có khả năng cân bằng cuộc chiến.
Có thể nói rằng môtíp thế trận tàn cuộc phức tạp của trung cuộc và tàn cuộc có liên hệ chặt chẽ với nhau. Trong nhiệm vụ của mỗi bên xử dụng lợi thế thế trận của mình, cùng lúc đó hạn chế trung hòa cuộc tấn công tương ứng của đối phương.
Một vài thành phần đầu mối khác của cuộc chiến
Chúng ta đã xem xét hai thời điểm đầu mối của cuộc chiến khi chuyển từ khai cuộc về trung cuộc và từ trung cuộc sang tàn cuộc. Nhưing trong thực tiễn thi đấu trong nỗi ván đấu còn lâu những thời điểm này xuất hiện tồn tại và phản ánh rõ nét. Trong ván đấu này hoặc ván đấu khác cũng quan trọng không kém liên hệ tới sự “bùng nổ” của yếu tố chiến thuật hoặc hạn chế cuộc tấn công nhân nhượng.
Trong hàng loạt ván đấu bắt gặp trong trường hợp lọt sâu vào sự mạo hiểm, nhất là trong thời điểm chuyển từ trung cuộc sang tàn cuộc hoặc mới chuyển vào trung cuộc, những thời điểm này đôi khi rất yên tĩnh.
Mỗi lần như vậy có những nguyên nhân riêng của mình. Trước hết không thể giải thích nguyên nhân cụ thể, những nguyên nhân này liên quan không chỉ tới ván cờ năng động cũng không phải tới nguyên tắc cuộc chiến và đòi hỏi khách quan của thế trận mà trước hết liên quan tới con người. Những mong muốn nổi sóng trong lòng các đấu thủ ảnh hưởng tới tính chất của cuộc chiến. Thậm chí khi hoàn cảnh buồn tẻ bên ngoài kết hợp với mong muốn có thể tìm ra con đường lôi cuốn và giải quyết được thế trận nan giải. Điều này xảy ra khi có phong độ nghệ thuật, “luật im lặng”, khi được khích lệ đúng mức. Hơn nữa điều này bao gồm con đường tìm được duy nhất để phát triển chiến lược và chiến thuật tiếp theo.
Điều gì không lôi cuốn tới cánh cổng năng động của ván đấu sau đây?
Capablanca – Alekhine
Giải đấu, năm 1927. Gambit Hậu (phương án Kembridz-Springsky)
1.d4 d5 2.c4 e6 3.¤c3 ¤f6 4.¥g5 ¤bd7 5.e3 c6 6.¤f3 £a5 7.¤d2 ¥b4 8.£c2 dxc4 9.¥xf6 ¤xf6 10.¤xc4 £c7 11.a3 ¥e7 12.¥e2 (Hiện nay kế hoạch nguy hiểm hơn chơi nước 12.g3).
12...0–0 (Ở đây nước mạnh hơn 12...c5) 13.0–0 .Hai bên chơi tương đối chậm rãi. Trắng đã phong tỏa bằng nước b2-b4, còn đen có thể kịp thời giải phóng cuộc chiến bằng nước c6-c5.
13...¥d7 14.b4 b6 15.¥f3 ¦ac8 16.¦fd1 ¦fd8 17.¦ac1 ¥e8 18.g3 ¤d5 19.¤b2 £b8 20.¤d3 ¥g5
Ván đấu tiến hành một cách yên tĩnh, trung cuộc hoàn toàn chuyển quân, ở đây trắng một vài áp lực trói thế trận của đen.
21.¦b1 £b7 22.e4 ¤xc3 23.£xc3 £e7.Sự không chính xác khó nhận ra. Sau nước 23...¦c7, như Alekhine đã chỉ ra, đen có thể kịp thời cân bằng cuộc chiến: 24.¥g2 ¥f6 25.e5 ¥e7 26.¦bc1 £c8..vv...
24.h4 ¥f6 25.¤e5 g6 26.¤g4
Sự sai lầm quyết định. Nước đi chính xác 26.¤c4!, tiếp theo tiến tốt e4-e5 và Md6 làm chủ điểm d6. Trong trường hợp này Đen phải tiếp tục đi nước 26...¥g7 27.e5 h5! 28.¤d6 ¦xd6 29.exd6 £xd6, đen có khả năng hòa tuyệt vời.
26...¥g7 27.e5 h5 28.¤e3 c5!
Thực tiễn thường xảy ra như vậy, liên hệ tới những nước đi thiếu chính xác dẫn đến cuộc chiến trầm trọng hơn. Bắt đầu đòn chiến thuật phức tạp.
29.bxc5 bxc5 30.d5?! Còn chưa muộn khi trắng chơi bình yên hơn 30.¦b7 ¦d7 31.¦xd7 ¥xd7 32.d5 exd5 33.¤xd5 £e6 34.¤f4 ¥xe5, đơn giản hóa quân khi có Tượng khác màu.
30...exd5 31.¤xd5 £e6 32.¤f6+?
Xuất hiện sai lầm. Khả năng hòa tốt nhất là bào toàn bằng nước 32.¦b7 ¥xe5 33.£a5, mặc dù ở đây tình trạng của đen còn tạm được.
32...¥xf6 33.exf6 ¦xd1+ 34.¦xd1 ¥c6! 35.¦e1 £f5 36.¦e3 c4 37.a4 a5
Sau nước 37...¥xa4? 38.¥e4!, tình trạng của trắng không xấu hơn.
38.¥g2 ¥xg2 39.¢xg2 £d5+ 40.¢h2 £f5 41.¦f3 £c5 42.¦f4 ¢h7. Ở đây, nước tiếp theo đen di chuyển bằng nước mạnh £c5-b6, sau nước đi này trắng xuất hiện thế trận xugzwang.
43.¦d4 £c6? 44.£xa5 c3 45.£a7 ¢g8. Như vậy tàn cuộc được xác định ở nước 38-39, nó mang hoàn toàn tính chất kỹ thuật và có phần buồn tẻ. Cuộc chiến tiếp theo có nhiều phân tích tranh luận xoay quanh tàn cuộc này tuy nhiên, phải khám phá chân lý ở nội dung bên trong tàn cuộc.
46.£e7 £b6 47.£d7? Nước đi này dẫn đến sự đổ vỡ của ván cờ. Nước đi chính xác 47.¦d7, ví dụ 47...£xf2+ 48.¢h1 £a2 49.¦d8+ ¦xd8 50.£xd8+ ¢h7 51.£f8, và đen buộc phải chiếu vĩnh viễn.
47...£c5 48.¦e4 £xf2+ 49.¢h3 £f1+ 50.¢h2 £f2+ 51.¢h3 ¦f8 52.£c6 £f1+ 53.¢h2 £f2+ 54.¢h3 £f1+ 55.¢h2 ¢h7 56.£c4 £f2+ 57.¢h3 £g1! Nước đi tinh vi này dẫn đến thắng lợi. Không đạt khi đi 57...£xf6 vì sau đó 58.¦f4! tiếp theo ¦f3.
58.¦e2. Sau nước 58.g4 c2! 59.£xc2 ¦e8!! Đen chiến thắng! Như vậy điều này không phải là kiệt tác sáng tạo đòn phối hợp?! Điều đó chỉ là “kỹ thuật tàn cuộc”. Sự thật là thế trận không buồn tẻ, chỉ có phong cách chơi buồn tẻ.
58...£f1+? Liệu có thể chiến thắng bằng cách 58...£h1+ 59.¦h2 £f3! và trắng không có nước nào tạm được, bởi vì đi nước 60.¦c2 tiếp theo 60...£f5+ còn nếu đi 60.¦e2 hoặc 60.¦a2 thì 60...£xf6 61.¢g2 ¦b8!..vv...
59.¢h2 £xf6 60.a5? Cán cân đã nghiêng về phía đen. Sau nước 60.¦c2 ¦e8 61.¢g2! Hòa cuộc không thể tránh khỏi.
60...¦d8 61.a6 (tiến tới khủng hoảng nhanh chóng. Có thể kéo dài sự chống cự 61.¢g2) 61...£f1!
Sự chuyển quân quyết định.
62.£e4 ¦d2 63.¦xd2 cxd2 64.a7 d1£ 65.a8£ £g1+ 66.¢h3 £df1+ Trắng đầu hàng.
Đầu mối này xuất hiện lần đầu ở nước 30 khi cuộc chiến thế trận trung cuộc bận rộn nhất và bất ngờ làm trầm trọng hơn, sau đó xuất hiện lần thứ hai trong kỹ thuật cờ tàn sâu sắc (khoảng nước 46-47), ở đó còn tồn tại sự giằng co của thế trận.
Thật không dễ dàng tìm thấy quan điểm nhãn quan mới khi phân tích tận cùng bằng chuyên môn ván đấu. Khi tiến hành khảo sát nghiên cứu hiện đại là xây dựng đồ thị chiến lược cho suốt cuộc chơi liệu có làm được chăng? Khi chỉ ra thời điểm cửa ngõ liệu có thể nhìn thấy rõ ràng hình dạng thế trận ở tàn cuộc? Chúng ta nhận thấy rằng mỗi lần nhận ra cửa ngõ của sự kiện dẫn tới sai lầm. Nhưng điều này chỉ ra rằng tính chất hay mắc sai lầm của con người. Trong Cờ Vua tránh được sai lầm có thể trong trường hợp đơn giản như thế trận đối xứng, trường hợp này không đạt mục tiêu chiến thắng đối phương. Trong cấu trúc sai lầm phức tạp sự năng động tràn đầy và thậm chí khó tránh khỏi kể cả vận động viên Cờ Vua mạnh và điêu luyện nhất.
Và điều này hoàn toàn không làm hại mà ngược lại làm giàu thêm cho trò chơi. Khái niệm triết học về sai lầm được nghiên cứu rất ít. Vấn đề phức tạp này còn chờ đợi chúng ta nghiên cứu tiếp.
GIÁ TRỊ TƯƠNG HỖ CỦA QUÂN.THÀNH PHẦN THẾ TRẬN
Sự học tập của vận động viên Cờ Vua khi bắt đầu làm quen với thang giá trị của từng quân cờ. Bài học đầu tiên các bạn yêu thích cờ vua đều đã biết rằng thang điểm giá trị tương đối ưng với chốt là 1 đơn vị. Quân nhẹ: Tượng hay Mã có giá trị bằng 3 đơn vị, Xe là 4,5 đơn vị, Hậu là 9 đơn vị. Có vị trí đặc biệt tất nhiên là Vua. Ý nghĩa của Vua trong khai cuộc và trung cuộc rất khó định được giá trị bằng đơn vị, con số. Nhưng ở tàn cuộc, ở đây Vua có thể đe dọa tấn công và nó trở nên hoạt động linh hoạt hơn, lúc đó Vua được định lượng tương tương 5 đơn vị.
Trong thực tiễn vận động viên Cờ Vua rất nhanh chóng tìm ra điều suy ra đó là thang giá trị chung – đó là khái niệm mang tính ước lệ. Và tất cả điều này nếu không có thang giá trị thì không thể định lượng được. Điều đầu tiên này là điều quan trọng nhất đối với vận động viên Cờ Vua. Không tranh cãi gì nữa chủ đề này rất rộng lớn, đòi hỏi cần có buổi nói chuyện chuyên đề. Ở đây chúng ta có thể dừng lại ngắn gọn về vài thời điểm liên quan tới giá trị tương đối của quân cờ và mối liên hệ của chúng với thành phần thế trận.
GIÁ TRỊ TƯƠNG HỖ CỦA QUÂN NHẸ
Điểm chung đã biết là hai quân nhẹ Tượng và Mã có giá trị “bằng nhau”. Đánh giá theo cách này hoặc cách khác chúng có giá trị bằng 3 tốt. Nhưng điều này là điều “đầu tiên gần đúng”.
Khi xem xét kỹ lưỡng những quân này không khó khăn tìm ra một loạt những điểm tinh tế.
Thậm chí vận động viên cờ vua ít kinh nghiệm cũng biết rất rõ quân Tượng rất mạnh có tầm hoạt động rất xa.
Trong lúc đó nhiều thế trận, ở đó quân Mã phát triển mạnh mẽ, điều này khắc họa đặc điểm tầm đánh gần. Mã nhảy rất nguy hiểm và bất ngờ. Quân nhẹ nào mạnh hơn? Tất nhiên trả lời trực tiếp câu hỏi này không thể được. Tất cả còn phụ thuộc vào tính chất thế trận. Tượng có sức mạnh ghê gớm trong thế trận thoáng. Mã có khả năng “nhảy lắt léo” rất mạnh trong thế trận kín. Có thể nhận ra rằng trong một vài điều kiện bổ xung, những điều kiện này có lợi khi chú ý đánh giá sự tương hỗ giữa các quân cờ này.
1.Sức mạnh của Tượng đặc biệt xuất hiện trong tàn cuộc khi chiến đấu ở hai cánh. Điều đó Mã với bước nhảy ngắn rõ ràng kém Tượng. Do đó Tượng “tốt” mạnh hơn Mã một chút.
2.Trong thế trận kín, đặc biệt là Tượng bị giới hạn bằng những quân tốt của mình, vai trò của Mã lúc đó tăng lên. Tượng “xấu” yếu hơn Mã. Đặc biệt nếu Mã đứng ở trung tâm (ví dụ, khi thế trận tốt của đối phương bị phong tỏa ngăn chặn).
3.Mã trung tâm giá trị tương đương Tượng tích cực.
Cuối cùng, không thể nói tới yếu tố chủ quan của những đánh giá này. Trong nhiều trường hợp việc lựa chọn Mã hoặc Tượng phụ thuộc vào sở thích lối chơi của từng người. Chẳng hạn Steinitz và Tarrash thích chơi “bằng Tượng”, còn Chigorin và Nimzowitsch thì ngược lại thích chơi bằng Mã. Nói về vấn đề này thậm chí có thể tạo ra đầy đủ hệ thống khai cuộc ví dụ phòng thủ Nimzowitsch nổi tiếng trong thời đại chúng ta:
1.d4 d5 2.c4 ¤c6 3.¤f3 ¥g4 4.cxd5 ¥xf3 5.gxf3 £xd5 6.e3 e5 7.¤c3 ¥b4..vv…
Giữa những đại kiện tướng hiện đại có quan điểm “bất đồng” không giảm. Chẳng hạn Spassky và Tal yêu thích Tượng còn Petrosian thì lại thích Mã.
Điều được thừa nhận khi xuất hiện Tượng khác màu dẫn tới hòa cờ. Trong tàn cuộc điều này là tiền đề để ký kết hòa bình. Còn trong trong cuộc, trước tiên là tấn công Vua, tượng khác màu ngược lại đã “quên” đi sự gần gũi tính năng và không ít trường hợp biểu diễn rất tốt khả năng khác nhau, làm tăng sức chiến đấu, hoặc làm yếu sự tấn công (hay bảo vệ phòng thủ).
CỘT MỞ CHO XE. ĐE DỌA HÀNG NGANG THỨ 7.
Thực hiện làm chủ cột mở cho Xe là chiến lược quan trọng để đạt kết quả trong kế hoạch hiệu quả. Mọi người đều cho rắng khi điều kiện cân bằng bền vững việc chiếm được cột mở trong phần lớn trường hợp bảo đảm ưu thế lâu dài, nếu không muốn nói là đảm bảo chiến thắng.
Vai trò đặc biệt trong thực tiễn thường gặp liên quan tới việc sử dụng cột mở cho Xe, để Xe lọt vào doanh trại quân địch trước hết là chiếm hàng ngang thứ 7.Nimzowitsch khi đề cập tới vấn đề này đã nói “Mục đích tất cả chuyển động trên cột mở là cuối cùng chiếm hàng ngang thứ 7 hoặc thứ 8, có nghĩa là lọt vào hậu phương quân địch”.
Thực hiện kế hoạch cụ thể của trắng trong ván đấu giữa
Botvinnik – Boleslavsky
(Vô địch Liên Xô lần thứ XIII, 1945)
Trắng tìm cách xâm chiếm cột mở duy nhất ở trung tâm xác định được ưu thế thế trận. Kế hoạch của trắng bên cánh Hậu với mục đích ép chặt quân Đen.
1.b4 ¥e6 2.¥b3 ¦xd2 3.£xd2 ¥xb3 4.axb3 £e6 5.c4 ¥f6 6.c5 ¤c8 7.£d7! Đã đạt được mục tiêu. Tiếp theo là thực hiện ưu thế đã đạt được là mối liên hệ tới tổ chức tấn công Vua.
7...£xb3 8.£xb7 ¥g5 9.¤xg5 hxg5 10.£xa6 ¤e7 11.£b7 ¦e8 12.£d7 ¢f8 13.£d6 £xb4 14.¤g4! và trắng có thế trận thắng cuộc.
Hồ Văn Huỳnh, biên tập từ bài dịch ở Trung tâm huấn luyện quốc gia 2.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét