Ở dưới đây sẽ đưa thêm 1 số thí dụ về áp lực của quân đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến ở trung tâm và cánh Hậu.
Ván 6: Alekhine – Khelling
1.d4 d5 2.c4 c6 3.¤f3 ¤f6 4.¤c3 dxc4 5.a4 e6
Như chương ta đã nói ở đầu phần này, nước này chưa được tốt, hay hơn là 5...¥f5 6.e4 ¥b4 7.e5 ¤e4 Trong một số ván chống lại Alekhine Đen còn chơi 7...¤d5 nhưng cũng nhận một cuộc chơi dở
8.£c2 £d5 9.¥e2 0–0 10.0–0 ¤xc3 11.bxc3 ¥e7 12.¤d2 Gở lại chốt và ưu thế về thế trận thấy rõ
12...c5 13.¥xc4 £d8 14.£e4! nước mãnh liệt với mục đích 15.¥d3 tạo các ô Đen yếu bên cánh vua của đối phương
14...cxd4 15.cxd4 ¥d7 16.¥d3 g6
17.¥a3! Nhìn bề ngoài thì như cuộc tấn công trực tiếp sôi nổi vào vị trí của Vua Đen. Alekhine đã đánh giá đúng thế cờ hiện tại và tìm được kế hoạch chơi tiếp tục đúng đắn. Đen yếu thất rõ ô d6 nơi quân Trắng có thể tới mà đặc biệt là Mã d2, muốn vậy trước mắt là phải đổi Tượng e7, quân quan trọng bảo vệ các ô Đen
17...¥c6 18.£g4 ¦e8 19.¤c4 Đen chấp nhận một loạt các nước tấn công
Hậu Trắng không có ích lắm để tránh việc thí chất 19.¥xe7 ¦xe7 20.¤c4
¦d7 21.¤d6 ¦xd6
19...h5 20.£f4 ¥g5 21.£g3 ¥h4 nếu 21...£xd4 thì 22.¥xg6! thí dụ:
I. 22... ¥f4 23.¥xf7+ ¢xf7 24.¤d6+ ¢f8 25.¤xe8+ ¢xe8 26.£g6+
II. 22...fxg6 23.£xg5 £xc4 24.£xg6+ ¢h8 25.£xh5+ ¢g7 26.£g5+
¢h7 27.¥c1 với mối đe dọa quyết định ¦a3 ( Alekhine )
22.£e3 £d5? thua nhanh, còn chống cự được nếu tìm cách đổi Hậu như sau 22...£g5 23.g3 £xe3 24.fxe3 ¥g5 tuy nhiên sau 25.¢f2! Trắng ưu thế lớn trong tàn cuộc
23.f3 ¥d8 Bây giờ còn có thể về £d8 nhưng cũng không cứu nổi
24.¤d6 ¦e7 25.¥c5 1–0 Đen đầu hàng sau 26.¥c4, hoặc 26. ¥e4 Đen mất Hậu.
Ván 7: Alekhine – Konxyltantu
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 a6 4.¥a4 ¤f6 5.¤c3
Nước cổ Trắng chưa xác định vị trí chốt ở trung tâm mà trước hết phát triển Mã cánh hậu.
5...¥e7 6.0–0 b5 7.¥b3 d6 8.a4 Alekhine cho rằng mạnh nhất là 8.¤e2 ¥g4 9.c3
8...b4! 9.¤d5 0–0 10.d4 ¥g4 11.c3 bxc3 12.bxc3 ¤xe4 13.¦e1 ¤f6 14.h3 ¥h5 15.¤xf6+ ¥xf6 16.¥d5 £d7 17.a5 Nhờ một con chốt thí, Trắng có được mốt áp lực mạnh ở trung tâm và cánh hậu đe dọa 18.£a4 17...¦ad8 18.£d3 ¤b8 Nơi bị nhốt xa xôi này, Mã Đen chịu khó ở đây đến cuối ván cờ . Sự thắng lợi về thế trận này đủ bù đắp 1 chốt.
19.¥a3 ¦fe8 20.¥e4 ¥g6 21.¥xg6 hxg6 22.d5!
Thí chốt thứ 2 cho phép Alekhine một cuộc chơi bằng quân ở trung tâm mạnh mẽ. Nhận quân thí Đen rơi vào việc phòng thủ vất vả vì vậy trước khi nhận nó thì Đen cố tạo các cơ may đánh ở cánh Vua thì hơn thí dụ 22…¥e7 sau đó f7-f5 và ¥f6
22...e4 23.¦xe4 ¦xe4 24.£xe4 ¥xc3 25.¦c1 ¥xa5
26.¥b2! Trắng tận dụng tối đa sự tích cực của các quân đe dọa 27.¤g7 và Đen không tốt nếu 27…¥d2 vì 28. £d4
28...¦e8 27.£h4 f6 28.¤d4! chiếm ô quan trọng nhất bây giờ là “e6’ và từ đây Mã luôn đe dọa Vua Đen bởi vậy sự quan tâm chính của Trắng là làm sao giữ quân mạnh đó của mình tránh khỏi đối phương đổi nó bằng Xe 28...¢f7 tạo điều kiện nếu 29. ¤e6 thì thí chất. Alekhine tìm được cách chuyển quân tế nhị làm mạnh mối đe dọa Mã xuống “e6”
29.¦c4! ¦e5 30.¤e6 ¦h5 Bây giờ nếu 30…¦xe6 31.dxe6+ £xe6 32.¦e4 £f5 33.¥xf6
31.£e4 £e7 không thể 30...¦xd5 31.¤xg7 và thắng dễ dàng 29… nếu bây giờ Đen ăn ở d5 thì 32. ¤d8 ăn hơn Xe. Đen cố đưa Mã của mình ra trận thật nhanh nhưng họ không làm được chuyện ấy 32.£d3 ¥b6 không thể đi 32...¤d7 33.¦e4 ¤e5 34.£xa6 ¥b6 35.£c8
33.¦e4 £d7 34.g4 ¦h8 35.¦f4! áp lực của quân Trắng lên trung tâm mạnh lên theo từng nước đi
35...¦e8 không còn cách nào khác để ngăn ngừa nhiều mối đe dọa một lúc 36.¥xf6, 36.¤g7, 36.g5
36.¥xf6!gxf6 dẫn đến bị bí nhưng 36...¦xe6 37.dxe6+ £xe6 38.¥d4+
¢g8 39.¥xb6 cxb6 40.¦d4 Đen thảm bại
37.¦xf6+! ¢xf6 sẽ tốt hơn nếu 37...¢e7 38.£xg6 chiếu bí
38.£c3 Đen đầu hàng việc tích cực tấn công ở các quân Trắng ở trung tâm quyết định kết quả ván cờ sau .
Ván 8: Alekhine – Tomax
1.d4 ¤f6 2.c4 e6 3.¤c3 d5 4.¤f3 ¤bd7 5.cxd5 exd5 6.¥f4 Nước này trong thế cờ hiện tại không đủ mạnh bằng 6.¥g5 giằng quân Mã 6...c6 7.e3 ¥e7 8. ¥d3¤f8 thường người ta hay chơi 8... ¤h5 để sau 9... ¥g3 đổi con Tượng, từ từ chưa nhập thành vội chờ Vua Trắng về đâu thì ta trốn về đó
9.¤e5 ¤g6 10.¥g3 ¤xe5 11.dxe5 ¤g4? nước tự nhiên hơn là 11...¤d7 không đáng sợ 12.e6 fxe6 13.£h5+ thì đơn giản là 13…¢f8!
12.h3 ¤h6 13.£h5 ¥e6 14.0–0 £d7
Thoạt nhìn thì thấy quân Đen đứng không dở nhưng bằng nước mãnh liệt sau Alekhine đã chứng tỏ điều ngược lại. Nhiệm vụ của Trắng là mở các đường ở trung tâm thì lập tức vị trí quân Đen trở nên yếu kém và sự xa rời của mã ở h6 sẽ được Hậu thể hiện
15.e4 Phá điểm tựa quan trọng d5 vì việc ăn ở e4 gần như buộc đối với Đen. Sau 15...d4 16.¤e2 và f2-f4 Đen không đở nổi sự đột nhập của chốt đối phương. Để việc đổi chốt d5 họ cùng bất lợi.
15... dxe4 16.¥xe4 ¥f5 17.¦fe1 £e6 18.¥f4 ¥g6 19.£e2 ¥xe4
20.¤xe4 0–0 Đen tìm cách kết thúc phát triển nhưng trong thời gian này quân Trắng thống lĩnh toàn bộ đường mở ở trung tâm và điểm tựa quan trọng “d6”
21.¦ad1 b6
Sau 21...¦ad8 22.£e3 với đòn chĩa đôi khó chịu a7 và h6 trong trường hợp 21...¦fd8 22.¤d6 ¥xd6 23.¦xd6 ¦xd6 24.exd6 £xe2 25.¦xe2] 21…cờ tàn thua cho đen vì không giữ được chốt . Thế cờ dở cho Mã Đen cũng thể hiện ở nhiều biến khác thí dụ: 21...¦fd8 22.¤d6 Đen không thể bảo vệ được chốt h7 bằng 22...¦d723.¥xh6 £xh6 24.¤f5 £e6 25.¦xd7 £xd7 26.£g4 và trắng thắng 22.¤d6 c5 23.¤b5. Trong khi Mã Trắng dạo chơi trong phòng tuyến của đối phương thì Mã Đen chẳng có việc làm ở cạnh bàn cờ
23...¦fc8 Ăn chốt a2 luôn luôn bất lợi vì sau ¥xh6 gxh mặt vua bị yếu. Xe Trắng sẽ xuống hàng 7 để tận dụng điều đó.
24.¥xh6 £xh6
25.¦d7 Bây giờ Xe lọt vào phòng tuyến của đối phương buộc họ chấp nhận việc tổn thất không tránh khỏi.
25...a6 26.¤d6 ¥xd6 27.¦xd6 £f4 28.¦xb6 c4 29.e6 Hậu 1 chốt với các quân bố trí tích cực làm cho Trắng thắng dễ dàng hơn nữa với nước này họ lại hở mặt vua Đen ra hoặc đổi được Hậu có lợi
29...¦e8 30.£e4 £xe4 31.¦xe4 fxe6 32.¦xc4 ¦eb8 buộc phải đổi 1
Xe do đối phương đe dọa 33. ¦cc6 hoặc 33.¦a4 với việc ăn thêm 1 chốt
33.¦cb4 ¦xb6 34.¦xb6 ¢f7 35.a4 a5 36.¦b5 ¢f6 37.b3 g6 38.¢f1 h6 39.¢e2 ¦a7 40.h4 h5 41.g3 ¦a8 42.f4 ¦a7 43.¢d3 ¦a8 44.¢c4
¦c8+ 45.¦c5 ¦a8 46.b4 axb4 47.¢xb4 ¦b8+ 48.¦b5 1–0. Đen đầu hàng.
Trong ván vừa xem thì áp lực của Trắng ở trung tâm cuối cùng chuyển sang việc tấn công trực diện vào Vua của đối phương. Kiểu chuyển tiếp này có thể quan sát được khá thường xuyên trong thời gian tấn công ở trung tâm.
Ván 9: Alekhine – Xeleznev
1.d4 d5 2.¤f3 ¤f6 3.c4 e6 4.¤c3 ¥e7 5.¥g5 ¤bd7 6.e3 0–0 7.¦c1 c6 8.¥d3
“Theo tôi từ nước cũ này cũng hay như nước mới 8.£c2 vì Hậu Trắng trong trường hợp sau thường mất 1 temp để chuyển sang e2, nước tự nhiên cho Hậu trong Gambit cánh Hậu “ (Alekhine)
8...dxc4 9.¥xc4 ¤d5 10.¥f4 Nước mạo hiểm như chúng ta đã xem ở những phần trước . Đen không khó khăn để nhận được một thế cờ tích cực. 10...¤xf4 11.exf4 ¤b6 12.¥b3 ¤d5 13.£d2 £d6 14.¤e5 Trong trường hợp 14.g3. Đen có thể tiếp tục 14...¤xc3 15.bxc3 c5! với cuộc chơi tuyệt vời.
14...¤xc3 15.bxc3 c5 16.0–0 b5! Bảo đảm phát triển Tượng lên b7 và nhận được một thế cờ có triển vọng ở trung tâm và hai cánh. Alekhine cố tìm các biện pháp cấp bách để đối phương không nhận được quyền chủ động.
17.¥c2 “Nước mạnh với 2 mối đe dọa:
18.¥e4 (Với việc liên quan tới ¤c6)
18. £d3 (Với sự liên quan tới 19. £b5) cản trở sự phát triển Tượng Đen là b7” (Alekhine) Điều khẳng định trên chưa hẵn đã đúng vì 17...¥b7 Đen vẫn nhận được một thế cờ đẹp do 18. £d3 g6 Trắng không ăn được b5 vì lúc này 17...¥a6
17...¥a6 Nước không tự nhiên cho phép Alekhine phát triển mạnh cuộc tấn công ở trung tâm
18.¦fe1 ¦ad8 19.¦cd1 cxd4? Thêm một lỗi nữa và Đen gặp sự phản kháng hữu hiệu. Nên chơi 19...g6 Đen giữ được một triển vọng tốt.
20.cxd4 g6
21.¥b3!
“Với mối đe dọa 22. đã cản trở được 21…¥a6 do 21...¥b7 thì 22.£d3 a6 (22...b4) 23.¤xg6!! hxg6 24.¦xe6 fxe6 25.£xg6+ ¢h8 26.¥c2 và kết
thúc” (Alekhine )
21...¥c8 22.£e2! a6 23.d5! Nước đột phá mẫu. Đen không có lợi khi ăn chốt này vì sau 23...exd5 24.¥xd5 với sự liên quan đến 25.¤f7 không đỡ nổi .
23...£b6 24.¤c6 ¦de8 25.¤xe7+ ¦xe7 26.f5! không thể 26...gxf5 vì 27.d6! ¦b7 28.£e5 h6 29.£f6 ¢h7 30.¥xe6] hoặc 27...¦d7 28.£d2 ¦fd8 29.£g5+ ¢f8 30.£h6+ ¢e8 (30...¢g8 31.¦d3) 31.¦xe6+ Và Mat trong 5 nước (Biến được Alekhine phân tích)
26...¦b7 Bằng việc tiến chốt trung tâm như thế này Đen không tránh khỏi thảm bại
27.fxe6 fxe6 28.dxe6 ¦e7 29.¦d7! Kết thúc cuộc tấn công đẹp mắt nếu
29...¥xd7 thì 30.exd7+ ¢h8 31.£b2+.
29...¦fe8 30.£f3 £c5 31.£f7+ ¢h8 32.£f6+ ¢g8 Đen không thể cản trở việc đẩy chốt “h” và chuyển Xe Trắng e1 lên f3 cố phản công sẽ chẳng đem lại kết quả vì sau 33.h4 ¦f8 34.£xe7 £xf2+ 35.¢h2 £f4+ 36.¢h1 1–0
Vua Trắng có chỗ ẩn nấp. Đen đầu hàng. Ván cờ sau đây cũng tiếp diễn tương tự, Alekhine đầu tiên phát triển áp lực bằng quân ở trung tâm, sau đó dùng chốt đột phá trung tâm và khai thác cuộc chiến bằng tấn công trực tiếp vào Vua đối phương.
Ván 10: Alekhine – Miophan
1.d4 d5 2.c4 e6 3.¤f3 c5 4.cxd5 exd5 5.g3 ¤c6 6.¥g2 ¤f6 7.0–0
¥e6
Nước không tốt. Tốt hơn sẽ là 7...¥e7 8.¤c3 0–0
8.¤c3 ¥e7 9.dxc5 ¥xc5 Trong phương án với 7...¥e7 thì trong những thế cờ tương tự người ta chơi 9.d4 thí một chốt để sắp xếp quân cho tốt hơn Trong trường hợp Tượng ở e6 thì việc thí này không hiệu quả lắm 10.¤a4 Nước chuyển quân mẫu trong những thế cờ như thế này. Cho phép Trắng làm chủ các ô Đen ở trung tâm.
¥e7 11.¥e3 0–0 sẽ không tốt hơn là nước 11...b6 12.¤d4 ¤xd4 13.¥xd4 £d7 14.¤c3 ¦d8 15.£b3 với ưu thế thấy rõ của Trắng .
12.¤c5 ¤e4! Có lẽ đây là nước tốt nhất vì trung tâm của Đen được ổn định hơn
13.¤xe6 An ở “b7” không tốt do 13.¤xb7 £c7 ăn hơn quân .
13...fxe6 14.¤d4 ¤xd4 15.¥xd4 ¤d6 16.£b3 ¥f6 17.¦ad1 mạnh hơn
sẽ là 17.e3 Còn bây giờ thế cờ bị đơn giản đi
17...¥xd4 18.¦xd4 £f6 19.e3! Trắng đứng tốt hơn, tích cực hơn và luôn đe dọa e3- e4 phá trung tâm chốt của đối phương và tạo cảnh quan tốt cho tượng g2. tuy nhiên quân Đen có thể bảo vệ thành công nếu chú ý đề phòng các mối đe dọa của đối phương bằng các đòn phối hợp nhằm vào các chốt cánh hậu và trung tâm của đối phương.
Bây giờ Alekhine chuẩn bị 20.¦f4. mà không thể đi ngay được do 19.£e5
19...20.¦f4 £e7 bây giờ 20...£e5 rất nguy hiểm vì 21.£a4 a6 22.£d7 21.¦xf8+ ¢xf8
Trong trường hợp 21...£xf8 sẽ bị 22.e4! sau 21...¦xf8 có thể 22.¦c1 ¦c8 23.¦xc8+ ¤xc8 24.e4 cực hóa quân Tượng. Tuy vậy sau 24...e4 25.¥xe4 ¤d6 thì thắng lợi còn nhiều khó khăn .
22.¦d1 ¢g8 Sai lầm quyết định cho phép Trắng thực hiện điều mong đợi đã lâu e3- e4 một cách thuận lợi. Sau nước đi đúng đắn 22... a6 ưu thế nhỏ của Trắng sẽ rất khó để tận dụng .
23.£a3! ¦c2 24.e4!. Trắng thành công trong việc kết hợp giữa thế công va bảo vệ vì sau £f8 25.£xa7.
24...5.£xa7 ¤b5 có lẽ tốt hơn 1 chút là 25...¤xe4 26.¥xe4 dxe4 27.£b6 hoặc 25...dxe4 26.£b6 ¦c6 27.£b4
26.£b6 d4 27.¦f1 £c5 Không thể 27...£e8 28.a4 ¤c7 29.£xd4 Trắng
hơn hai chốt
28.£xe6+ ¢f8 29.e5! Tượng g2 ngồi đã lâu trong phòng chờ bây giờ đã được giải phóng và chuẩn bị phát huy sức mạnh
29...£c8 30.£b6 ¦xb2 31.¥d5 nếu đi liền 31.a4 sẽ bị 31…£c7 còn bây giờ 32.a4 mối đe dọa có thật . Thế cờ của đen là tuyệt vọng.
31...£d7 32.¥c4 ¦b4 33.£c5+ £e7 34.£c8+ £e8 35.£f5+ ¢e7
36.£e6+ ¢f8 37.£g8+ ¢e7 38.£xg7+ ¢d8 39.¦c1 1–0
Đen đầu hàng
Hồ văn Huỳnh biên tập bài dịch của anh Nguyễn Hữu Hùng "Di sản cờ Alekhine" Trung tâm huấn luyện quốc gia II.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét