Ô F5 QUAN TRỌNG

Ô F5 QUAN TRỌNG

Khái niệm:

 Các yếu tố quan trọng của điểm mạnh đã được trình bày chi tiết mô tả trong tập đầu tiên của đào tạo với hàng loạt các chuyên gia. Ở đây chúng ta sẽ xem xét một điểm mạnh quan trọng, ô f5, mà thường đi kèm với cặp chốt chồng f và nó nằm gần vị trí nhập thành vua đen. Nói chung, ô yếu là không mong muốn và phải rất cẩn thận khi tạo ra chúng ... Chúng tôi sẽ bắt đầu với một kết thúc đơn giản:

(13) Salov - Ljubojevic [B55]

Buenos Aires 1994

Phòng thủ Sicilian

1.e4 c5 2.¤f3 d6 3.d4 cxd4 4.¤xd4 ¤f6 5.f3 e5 6.¥b5+ ¥d7 7.¥xd7+ £xd7 8.¤f5 d5 9.¥g5 dxe4 10.¥xf6 £xd1+ 11.¢xd1 gxf6 12.fxe4 ¤c6 13.c3 ¦g8 14.g3 ¦d8+ 15.¤d2 ¤e7 16.¢c2 ¢d7 17.¦ad1 ¢c6 18.¤f3 ¦xd1 19.¤xe7+ ¥xe7 20.¦xd1 ¦d8 21.¦xd8 ¥xd8 (H)

Đây là một ví dụ điển hình về ưu thế của Mã chống Tượng, ưu thế này được dựa trên:

1. Tốt hơn cấu trúc chốt (chốt chồng và cô lập của đen trên cánh vua).

2. Ô mạnh trên d5 và f5.

3. Khả năng chốt thông trên cánh hậu, nơi phần lớn trắng đang hoạt động.

22.¤h4

Quân mã được đóng trên ô mạnh quan trọng

22...¥e7 23.¤f5 ¥f8 24.b4!

Bây giờ các thủ tục cho việc tạo ra con tốt thông bắt đầu.

24...¢d7

24...b5 25.¢b3 a6 26.c4 ¢d7 27.a4

25.¢b3 ¢c6 26.¢c4 a6 27.a4 b6

27...b5+ 28.axb5+ axb5+ 29.¢b3 ¢b6 30.c4 bxc4+ 31.¢xc4+–

28.g4 b5+ 29.¢b3 ¢d7 30.¤e3

30.axb5 axb5 31.c4+– tốt như nhau

30...¥h6 31.¤d5 ¥g5 32.c4 ¢c6 33.¤c3 bxc4+ 34.¢xc4 ¥h4 35.¤d5 ¥g5 36.h3 ¥h4 (H)

Đen đang bị loạn bỏ cơ hội phản công, thụ động chờ thua. Tình huống như vậy nên cố gắng tránh.

37.¤e7+ ¢d7 38.¤f5 ¥e1 39.b5 axb5+ 40.¢xb5!

Nói chung, một con tốt thông được tạo càng xa càng tốt.

40...¥d2 41.¢b6 ¥e1 42.a5 ¥f2+ 43.¢b7 ¢e6 44.¢c6 1–0

Đen đầu hàng bởi vì 44...¥g1 45.a6 ¥f2 46.¤d6 ¥g1 47.¤c8 ¥f2 48.¤b6 Một chiến thắng kỹ thuật rõ ràng.

Vị trí trung cuộc sau với một ô f5 yếu cũng khó khăn để phòng thủ. Người ta phải rất cẩn thận khi cho đối phương cơ hội để tạo ra ô yếu này; ít nhất phải có bù đắp rõ ràng cho ô yếu này, một cái gì đó mà người ta vui vẽ chấp nhận được...

(14) Ivkov - Galliamova [D26]

Aruba 1992

Gambit Hâu chấp nhận

1.¤f3 d5 2.c4 e6 3.e3 dxc4 4.¥xc4 ¤f6 5.d4 c5 6.dxc5 £xd1+ 7.¢xd1 ¥xc5 8.¢e2 a6 9.¤bd2 ¤c6 10.a3 0–0 11.b4 ¥d6 12.¥b2 e5 13.¥d3 ¦e8 (H)

Dường như thế cờ quân đen không xấu và đen đủ để cân bằng nhờ  cấu trúc chốt cân bằng.

 14.¤e4!

Nhưng nước đi của trắng tạo ra mối đe dọa khó chịu bởi ý định tốt, trao đổi.

14...¥c7

Không phải tốt nhất 14...¤d4+?! không tốt vì 15.¤xd4 (15.exd4 exd4 16.¤fd2 ¤xe4 17.¤xe4 f5 18.¥c4+ ¢h8 19.¥d5 fxe4 20.¥xd4±) 15...¤xe4 16.¤b5 ¥d7 (16...axb5?! 17.¥xe4±) 17.¥xe4 ¥xb5+ 18.¢f3² nhưng đen sẽ đi 14...¤xe4 15.¥xe4 f5! 16.¥xc6 (16.¥d5+ ¥e6 17.¦hd1 ¦ad8=) 16...bxc6 17.¦hd1 ¥b8 18.¦ac1 a5 19.¦xc6 axb4 20.axb4 e4÷/=]

15.¦ac1 ¥g4 16.h3 ¥h5 17.¤xf6+ gxf6 18.¥e4 ¦e6 (H)

Sau một loạt nước đi bắt buộc, trắng đạt được lợi thế rõ ràng. Ô f5 của đen yếu, chốt chồng f và quân thiếu sự phối hợp đã biện minh cho đánh giá này

 19.g4!

Tăng cường kiểm soát ô f5

19...¥g6 20.¤d2 ¦d8 21.¥f5! ¦e7

Quân đen không thể thanh lý ô f5 yếu của mình 21...¥xf5 22.gxf5 ¦ed6 23.¤e4 ¦d3 24.¦hg1+ ¢f8 25.¥c3 và mất chất

22.¤e4 ¢g7 23.¦hg1!

Một dự phòng rõ ràng chống lại ...¥xf5. Trắng sẽ thắng chất với 23.¤c5 ¥b8 24.¤xb7 ¦xb7 25.¦xc6 a5 26.¥c3 axb4 27.axb4± nhưng không  cần phải vội vàng. vị trí của đen sớm hay muộn sẽ tan rã.

23...a5?!

Cố gắng một vài phản công 23...¥b6 kiên trì hơn, mặc dù sau 24.h4 vị trí của đen là một mớ hỗn độn

24.b5 ¤a7 25.a4?!

Ở đây trắng bỏ lỡ một đòn chiến thuật đẹp: 25.g5! fxg5 26.¦xc7 ¥xf5 27.¦xe7 ¥xe4 28.¥xe5++–

25...¤c8 26.¥a3 ¤d6 (H)

Bây giờ trắng thắng chất. Lợi thế vị trí tốt cho phép các đòn chiến thuật nhỏ mang đến chiến thắng. Đây không phải là một điều kỳ diệu nó thường xảy ra trong một ván cờ của đối thủ có vi trí vượt trội hơn so với đối phương ...

27.¦xc7! ¦xc7 28.¥xd6 ¦c4 29.¥e7! ¦a8 30.¢f3 ¦xa4 31.h4 31.¥xf6+ ¢f8 32.¥xe5 thắng

31...h6 32.h5 ¥xf5 33.gxf5+ ¢h7

33...¢h8 34.¥xf6+ ¢h7 35.¦g7+ và chiếu hết trong 12 nước

34.¤xf6+ ¢h8 35.¥d6 e4+ 36.¢f4 1–0

(15) Farago - Ljubojevic [A53]

Wijk aan Zee 1988

Phòng thủ Ấn Độ cổ

1.d4 ¤f6 2.c4 d6 3.¤c3 e5 4.dxe5 dxe5 5.£xd8+ ¢xd8 6.¤f3 ¤bd7 7.¥g5 (H)

7...h6?!

Quá lạc quan. Đen nên chọn khiêm tốn nhưng hoàn toàn chấp nhận được 7...¥e7 8.0–0–0²

8.¥xf6+ gxf6

Bây giờ đen có một ô f5 yếu và một cấu trúc chốt cánh vua bị xé lẻ

9.g3?!

Trắng muốn kiểm soát hoàn toàn ô f5 và chia đôi căp tượng đen (bằng cách trao đổi một tượng), nhưng chính xác hơn là 9.0–0–0 c6 10.g3

9...c6?!

9...¥b4! là tốt nhất, vì sau đó Đen sẽ có đủ bù đắp cho cánh vua "có vấn đề" của mình.

10.¥h3 ¤b6

10...¥b4!? 11.¦c1² cũng không tốt

11.0–0–0+ ¢e7

Thay thế là 11...¢c7 12.¥xc8 ¦xc8 13.b3 ¥a3+ 14.¢c2 và ¤h4 cho trắng lợi thế tốt

12.¥xc8 ¦xc8 13.b3 (H)

Trắng có được một lợi thế rất tốt, như quân vượt trội (mã chống tượng) sẽ kiểm soát hoàn toàn ô f5. Một quân mã trắng kiên cố đóng trên ô f5 sẽ là một lực lượng rất hữu ích, hỗ trợ các quân của mình để tạo ra các mối đe dọa khó chịu.

13...¢e6 14.¦d3 ¦c7

Thụ động. Đen lẽ ra phải nghĩ cố kiểm soát ô f5 bằng 14...f5 15.¦hd1². Các chốt cánh vua sẽ tiếp tục yếu, nhưng ít nhất sẽ không quá nhiều mối đe doạ.  

15.¦hd1 ¦d7 16.¢c2 ¥e7?!

Nhưng đây là nước đi dở. Đen buộc phải thử 16...¦xd3 17.exd3! f5 18.¦e1 ¥g7 19.¤xe5 ¥xe5 20.d4 f6 21.f4 ¤d7 22.dxe5 fxe5 23.fxe5 ¤xe5 24.¤e2² Trắng ưu nhưng đen còn chiến đấu.

17.¦xd7 ¤xd7 (H)

 18.¤h4!

Bây giờ trắng hoàn toàn kiểm soát ô f5

18...¦c8

18...f5? 19.¤xf5!+–

19.¤f5! ¥f8

19...¢xf5 20.¦xd7 mất chất

20.g4 b5?!

Đang cố gắng tìm một số phản đòn nhưng cho trắng ô d5 quan trọng khác. Có lẽ Đen xem xét 20...a5 và ... ¤c5, mặc dù trắng lợi thế lớn.

21.cxb5 cxb5 22.¢b2 a6 23.¤d5! ¦c6 24.e4

Mã trắng thống trị hoàn toàn điểm mạnh "trên d5 và f5”.

24...a5 25.a3 b4 26.a4 ¤c5 (H)

Tao ra và thống trị vị trí tốt là điều kiện tiên quyết cho chiến thuật thành công. Ở đây có một ...

 27.¤de7! 1–0

Và đen đâu hàng 27...¦b6 (27...¥xe7 28.¤g7#; 27...¦a6 28.¦d8+–) 28.¦d8! ¤d7 (28...¥g7 29.¤d5!) 29.¤d5 ¦c6 30.¦e8+ ¥e7 31.¦xe7#

(16) Van Wely - Short [D35]

Wijk aan Zee 2005

Gambit Hậu không chấp nhận

1.d4 ¤f6 2.c4 e6 3.¤c3 d5 4.cxd5 exd5 5.¥g5 c6 6.e3 ¥f5 7.£f3 ¥g6 8.¥xf6 £xf6 9.£xf6 gxf6 (H)

Đây là một vị trí rất nổi tiếng, trong đó cả hai ngươi chơi dường như đều hài lòng: Trắng lập kế hoạch chung quanh ô f5 yếu, trong khi đen được bù đắp cho cơ cấu chốt bằng cặp tượng chơi dễ dàng hơn. Để chọn kế hoạch chơi đó là vấn đề sở thích ...

10.¤f3

kế hoạch đơn giản của trắng là:  sẽ đưa Mã đến ô h4 và sau đó thử một cái gì đó như ¥d3, ¤g2-f4 và h4-h5 để buộc Đen trao đổi quân tượng màu sáng. Nếu thành công, sau đó lợi thế của trắng sẽ rất lớn.

10...¤d7 11.¤h4 ¥e7 12.g3 ¤b6

Gần đây Đen cố gắng 12...f5!? 13.¤g2 ¤f6 14.f3 ¥d6 như  trong Hillarp Persson-Vas, Lund 2010

13.f3 a5 14.¢f2 a4 15.¦c1

15.¥e2 ¤c8 16.e4 a3 17.b3 dxe4 18.fxe4 0–0 19.¦ac1 ¥b4 20.¥d3 ¦d8÷ Gustafsson-Sokolov, Amsterdam 2001.

15...¤c8!

Cuộc diễn tập nổi tiếng, tập trung chuyển mã đến ô d6, từ đó nó sẽ kiểm soát ô f5  quan trọng.

16.¥e2 ¤d6 17.¦hd1 0–0 18.¥d3!

Trắng hành động theo kế hoạch mô tả trước đây

18...¦fe8?!

18...¥xd3 19.¦xd3 f5 20.¤g2÷ là phải

19.g4!

Một con chốt là cần thiết để kiểm soát tốt hơn!

19...¥f8 20.¤e2!

Thay đổi địa điểm, tập trung vào ô f5

20...¥h6 21.f4 ¥xd3 22.¦xd3 ¥f8 23.¤g3 ¦a5?!

kế hoạch đen là sai, vì trắng có thể tận dụng lợi thế của viêc mở cột. Khiêm tốn nhưng có thể chơi được 23...¦e6 24.¤hf5²

24.¦c2 ¦b5 (H)

25.¤hf5!

Trắng mơ về cờ tàn ¤ chống ¥, trong đó quân màu sáng và cấu trúc chốt sẽ trả lời. Vì vậy, trao đổi là  quan trọng tối thượng.

25...¤c4

Đen chiến đấu cho phản công. 25...¤xf5 26.¤xf5±  chỉ giúp Trắng

26.b3 axb3 27.¦xb3!

Trắng trao đổi chính xác quân tích cực của đen

27... ¦xb3

Nếu 27...¥b4 28.¤h5 ¦e6 29.e4!±

28.axb3 ¤a5?!

Tốt hay xấu Đen đã phải chấp nhận một vị trí tồi tệ hơn với 28...¤d6 29.¦a2 ¤xf5 30.¤xf5±

29.¤h5 ¦e6 30.¦a2! b6 (H)

 31.¦a4! 1–0

Và đen đầu hàng, xe trắng xâm nhập 31... h6 32.b4 ¤c4 33.¦a8+– thắng chất. Quân mã trên f5 trông như con rồng.

Kết luận

Tôi sẽ cho biết suy nghĩ kỹ vấn đề này trước khi tôi đầu hàng điểm mạnh f5  (và không chỉ điểm mạnh này) để đối thủ của tôi. Việc bù đắp phải cụ thể và cân bằng năng động được giữ. Mặc khác, ván cờ dễ dàng và cơ hội tốt hơn cho bên có thể hưởng lợi từ điểm yếu f5. Có lẽ tôi quá lo lắng về những khuyết điểm của chốt, nhưng kinh nghiệm đã dạy rằng tốt hơn là hạn chế sự tồn tại của nó - hoặc tránh chúng hoàn toàn!

Hồ Văn Huỳnh, dịch từ " Huấn luyện phân tích với ĐKT"

Efstratios Grivas