HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG CHESSBASE 16 (tiếp theo 7)

2.1.4 Những hộp thoại (Dialog Boxes)

2.1.4.1 Mặt nạ tìm kiếm (Search mask)

2.1.4.1.1 Đầu vào Tìm kiếm dòng Đơn (Single Line Search Input)

Thông thường khi bạn đang tìm kiếm trong cơ sở dữ liệu, chỉ một số tiêu chí tìm kiếm được yêu cầu. Đối với những trường hợp như vậy, chương trình cung cấp lựa chọn nhập tiêu chí tìm kiếm mong muốn (tên kỳ thủ, giải đấu, xếp hạng, v.v.) trực tiếp bằng cách nhập tiêu chí đó vào dòng nhập.

Hộp thoại này được bắt đầu theo mặc định cho mọi tìm kiếm.

Thí dụ cho thấy tìm kiếm cho tất cả các ván cờ giữa GM Karpov và GM Anand.

Bạn sẽ tìm thấy kết quả - như mọi khi với các tìm kiếm - sau nó trong cửa sổ Kết quả tìm kiếm (Search result).

Nút Thí dụ liệt kê các khả năng rõ ràng về loại tìm kiếm có thể thực hiện được với động cơ hiệu quả nhất này.

Nhấp vào nút "Nâng cao" bắt đầu mặt nạ tìm kiếm qua đó bạn có thể xác định các tìm kiếm phức tạp hơn và tinh chỉnh kết quả tìm kiếm.

Nói chung, nếu bạn thích mặt nạ tìm kiếm cổ điển cho các tìm kiếm của mình và không muốn hiển thị hộp thoại này, bạn có thể xác định nó.

Trong mặt nạ tìm kiếm có mục nhập mới “Hộp thoại luôn nâng cao” (“Always advanced dialog”). 

Với nó, bạn có thể bật hoặc tắt mục nhập văn bản và bắt đầu trực tiếp với mặt nạ tìm kiếm.

Ngoài ra, bạn cũng có thể xác định cài đặt này trực tiếp trong hộp thoại để nhập văn bản.

2.1.4.1.2  Mặt nạ tìm kiếm (Search mask)

Mặt nạ tìm kiếm được sử dụng để truy xuất các ván cờ phù hợp với một số tiêu chí cụ thể. Nó là một bộ lọc cho phép các ván cờ phù hợp với tiêu chí để chuyển và xuất hiện trong danh sách, trong khi những ván cờ khác được tổ chức lại.

Có hai ứng dụng khác nhau của mặt nạ tìm kiếm. Một áp dụng cho danh sách ván cờ và một áp dụng cho một hoặc nhiều cơ sở dữ liệu trong cửa sổ cơ sở dữ liệu. Cả hai tìm kiếm có thể được bắt đầu bằng Ctrl-F.

Điều này tạo ra một mặt nạ tìm kiếm với một số tab.

  Dữ liệu ván cờ (Game data)

Tìm kiếm kỳ thủ, giải đấu, năm, kết quả, v.v..

  Chú thích (Annotations)

Tìm kiếm các loại bình luận khác nhau có trong ván cờ.

  Vị trí (Position)

Tìm kiếm các đoạn vị trí, chủ đề và sự hy sinh (sacrifices).

  Chất (Material)

Tìm kiếm sự phân loại và cân bằng chất.

 Điều động (Manoeuvres)

Tìm kiếm các điều động.

  Huy chương (Medals)

Tìm kiếm huy chương.

  Tấn công (Attacks)

Ngoài việc tìm kiếm các điều động và các chòm sao chất, trong bất kỳ cơ sở dữ liệu nào, chương trình có thể tiến hành tìm kiếm có mục tiêu cho các mẫu phòng thủ - hoặc tấn công được xác định trước. Trong mặt nạ tìm kiếm, bạn có thể xác định tiêu chí tìm kiếm bạn muốn thông qua tab Attacks.

Tất cả các phần này được kết nối hợp lý "và". Điều này có nghĩa là nếu một số tiêu chí được xác định thì tất cả chúng phải được đáp ứng để ván cờ được truy xuất. Khi có định nghĩa trong bất kỳ phần nào, hộp kiểm ở cuối mặt nạ tìm kiếm sẽ được bật. Bạn có thể bỏ nhấp vào nó để tắt phần đó.

Bao gồm các biến trong tìm kiếm (Include lines in search)

Khiến ChessBase không chỉ tìm kiếm trong các biến chính mà còn trong các phân tích có trong ván cờ.

Đặt lại (Reset)

Xóa hoàn toàn tất cả các phần của mặt nạ tìm kiếm.

Gọi lên mặt nạ tìm kiếm (Calling up the search mask)

Database window: Click Ribbon Harddisk - Tìm kiếm ván cờ trong – Reference database.

Database window: Rightclick - a database symbol, Search.

List window: Edit – Filter games.

List window: Right-click list, Edit – Filter games.

Board window: Rightclick Chess board – Find position in reference database.

Board window: Rightclick Chess board - Edit – Find position in (selected database).

Chương trình cung cấp lựa chọn lưu vĩnh viễn các tìm kiếm được xác định trước và tải lại khi được yêu cầu. Hơn hết điều đó giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian với các tìm kiếm được sử dụng thường xuyên và tăng tốc công việc của bạn với chương trình.

Bắt đầu danh sách ván cờ của cơ sở dữ liệu sẽ được tìm kiếm hoặc nhấp chuột phải vào biểu tượng cơ sở dữ liệu -> Tìm kiếm. Xác định tiêu chí tìm kiếm của bạn.

Nhấp vào hộp thoại tìm kiếm trên nút “Lưu”. Hộp thoại file bây giờ được hiển thị qua đó bạn có thể lưu cài đặt cho tìm kiếm của mình. Phần mở rộng file cho file tìm kiếm là * .dbsearch, bạn có thể tìm thấy đường dẫn chuẩn để lưu tiêu chí tìm kiếm trong thư mục con “SearchMask” trong thư mục người dùng.

Hãy cẩn thận hơn khi chọn một cái tên cho tìm kiếm của bạn rằng nó là có ý nghĩa để khi bạn có nhiều tên, bạn có thể dễ dàng chọn ra tên mình đang tìm.

Chương trình cung cấp lựa chọn lưu vĩnh viễn các tìm kiếm được xác định trước và tải lại khi yêu cầu. Hơn hết nó giúp tiết kiệm rất nhiều thời gian với các tìm kiếm được sử dụng thường xuyên và tăng tốc công việc của bạn với chương trình.

Bắt đầu danh sách ván cờ của cơ sở dữ liệu sẽ được tìm kiếm hoặc nhấp chuột phải vào biểu tượng cơ sở dữ liệu -> Tìm kiếm. Xác định tiêu chí tìm kiếm của bạn.

Nhấp vào hộp thoại tìm kiếm trên nút “Lưu”. Hộp thoại tập tin bây giờ được hiển thị qua đó bạn có thể lưu cài đặt cho tìm kiếm của mình. Phần mở rộng tập tin cho tìm kiếm là * .dbsearch, bạn có thể tìm thấy đường dẫn chuẩn để lưu tiêu chí tìm kiếm trong thư mục con “SearchMask” trong thư mục người dùng.

2.1.4.1.3 Mặt nạ tìm kiếm - Dữ liệu ván cờ (Search mask – Game data)

Mặt nạ tìm kiếm - Dữ liệu ván cờ.

 Tìm kiếm kỳ thủ (Trắng / Đen)

·       Tất cả các ván cờ của Kasparov:

Gõ màu Trắng: "kasparov" hoặc "kasp", để lại màu Bỏ qua.

·       Ván cờ trắng của Kasparov:

Nhập "kasparov" hoặc "kasp", tắt Bỏ qua màu

·       Tất cả các ván cờ giữa Kasparov và Kramnik:

Trắng = "kasparov", Đen = "kramnik", bật Bỏ qua màu.

·       Các ván cờ trắng của Kasparov chống với Kramnik:

Trắng = "kasparov", Đen = "kramnik", tắt Bỏ qua màu.

Bạn có thể sử dụng các ký tự đại diện trong tìm kiếm, thí dụ: “H*bner” để truy xuất cả Hübner và Huebner, hoặc “?ussup” nếu bạn không chắc đó là Yussupov, Jussupov or Jussupow.

  Giải đấu (Tournament)

Việc tìm kiếm các giải đấu và chú thích cũng tương tự như tìm kiếm kỳ thủ. Ở đây cũng vậy, tìm kiếm phân biệt chữ hoa chữ thường. Nếu dữ liệu giải đấu chứa chuỗi tìm kiếm không có trong tiêu đề nhưng ở địa điểm, các trận đấu sẽ vẫn được truy xuất.

 Elo

Khi bạn tìm kiếm ván cờ của những kỳ thủ trong một phạm vi Elo nhất định (thí dụ: “2600 - 2875”), bạn cũng có thể xác định xem xếp hạng trung bình của cả hai kỳ thủ, của ít nhất một kỳ thủ hay xếp hạng cá nhân của cả hai kỳ thủ phải nằm trong phạm vi nhất định.

  Year

Bạn có ván cờ từ một năm hoặc khoảng thời gian cụ thể (thí dụ: “1997” – “2000”).

  ECO

Điều này cho phép bạn tìm kiếm các ván cờ từ một mã ECO cụ thể - kết hợp với các tiêu chí khác, chẳng hạn như tất cả các ván cờ D20 do Vishy Anand chơi.

  Nước đi (Moves)

Bạn có thể chỉ định độ dài tối thiểu và tối đa của ván cờ mà bạn muốn truy xuất. Điều này thường được kết hợp với các tiêu chí khác, thí dụ: tất cả các ván trắng của một kỳ thủ nhất định có độ dài dưới 25 nước, tất cả ván thắng hoặc hòa ngắn.

  Mọi văn bản (Any Text)

Tìm văn bản này trong bất kỳ trường dữ liệu ván cờ nào, bao gồm thông tin chi tiết về giải đấu, đội, v.v..

  Kết quả (Result)

Nhấp vào bất kỳ hộp kiểm nào để tìm kiếm Trắng thắng, Đen thắng, hòa, ván cờ không có kết quả, chiếu hết, hết nước đi và các ván cờ kết thúc bằng chiếu.

  Chiếu hết, hết nước đi, chiếu (Mate, Stalemate, Check)

Tất cả các ván cờ trong đó vị trí cuối cùng là chiếu hết (hoặc có có chiếu hết bắt ép buộc ở phía trước); tất cả các ván cờ kết thúc ở hết nước đi hoặc bằng chiếu.

Huấn luyện cờ vua: Tìm bạn đời trên tạp chí ChessBase Magazine hoặc TWIC mới nhất. Trong cửa sổ kết quả tìm kiếm (search result window) chuyển ghi chú để huấn luyện (notation to training). Sử dụng con trỏ để đưa hết ván cờ này đến ván cờ khác trên màn hình. ChessBase sẽ luôn nhảy đến vị trí ngay trước chie61y hết bắt buộc mà bạn phải cố gắng tìm ra. Bằng cách này, bạn có thể trải qua hàng chục hoặc thậm chí hàng trăm ván cờ liên tiếp, giúp bạn tinh mắt để tìm vị trí chiếu hết.

 Sự khác biệt (Difference)

Trong mặt nạ tìm kiếm, chương trình cung cấp khả năng nhắm mục tiêu tìm kiếm của bạn vào các ván cờ được chơi giữa người chơi mạnh đặc biệt và đối thủ có xếp hạng thấp hơn đáng kể.

Những tìm kiếm như vậy có thể được thực hiện với sự hỗ trợ của nút “Sự khác biệt” (“Difference”) trong mặt nạ tìm kiếm. Hãy giả sử bạn quan tâm đến những trận đấu của Garry Kasparov mà anh ấy đã chơi trong sự nghiệp hoạt động của mình với những kỳ thủ xếp hạng Elo rõ ràng thấp hơn nhiều.

  Văn bản (Text)

Tất cả văn bản cơ sở dữ liệu (database texts).

  Ván cờ hay (Good Games)

Trong hộp thoại tìm kiếm ván cờ, Chessbase 10 đưa ra thông số “ván cờ hay” (“Good Games”). Sử dụng tham số này, kết quả có thể được cải thiện đáng kể bằng cách xem xét chất lượng của các ván cờ trong danh sách. Thí dụ: chức năng này chỉ xem xét các ván cờ trong đó ít nhất một kỳ thủ có xếp hạng Elo trên 2350 hoặc một kỳ thủ có danh hiệu IM hoặc GM. Chức năng này không bao gồm các ván cờ chớp nhoáng, nhanh chóng và đồng loạt. Nó cũng loại trừ các ván cờ có ít hơn bảy nước đi và các ván cờ hòa có ít hơn 20 nước đi.

  Không (Not)

Tìm tất cả các ván cờ không khớp với tiêu chí tìm kiếm cho dữ liệu ván cờ.

  Trong phương án (Repertoire)

Tất cả các ván cờ chứa các biến từ phương án  khai cuộc của bạn (như được xác định trong cơ sở dữ liệu phương án (repertoire database).

  Đặt lại (Reset)

Xóa tất cả dữ liệu khỏi mặt nạ tìm kiếm.

2.1.4.1.4 Mẹo Mặt nạ Tìm kiếm

Giả sử bạn có một bộ sưu tập các ván cờ mà tên giống nhau được viết hoặc ghi khác nhau trong cơ sở dữ liệu, thí dụ: “Mueller” và “Müller”. Nếu bạn tìm kiếm các ván cờ của Müller là Trắng bằng cách nhập "M" dưới họ và tên (có "Bỏ qua màu" đang hoạt động), thì chỉ những ván cờ mà kỳ thủ được ghi là "Mueller" mới được trả về hoặc trong đó Đen cũng có tên bắt đầu bằng M.

Điều này là do cách mà chương trình đã được triển khai - nó hoạt động dựa trên giả định rằng tên của người chơi chỉ có thể bao gồm các chữ cái từ A-Z và không bao gồm các ký tự khác, chẳng hạn như âm sắc các dấu phụ khác.

Giải đáp: Sử dụng ký tự đại diện * nhập “M *” thay vì “M”

2.1.4.1.5  Mặt nạ tìm kiếm - Chú thích

Mặt nạ tìm kiếm, Chú thích (Search mask, Annotations).

 Văn bản 1 (Text 1)

Bạn có thể nhập hai chuỗi văn bản và ChessBase sẽ truy xuất tất cả các ván cờ chứa trong đó. Tất cả các biến thế và tất cả các ngôn ngữ đều được xem xét. “Toàn bộ từ” (“Whole word”)sẽ chỉ truy xuất các ván cờ trong đó từ đứng một mình, tức là “gây ấn tượng” sẽ không tìm thấy “đột ngột”.

Xin lưu ý: Nếu bạn chỉ nhập một ký tự trống là Text1 ChessBase sẽ truy xuất tất cả các ván cờ có chứa nhiều văn bản bình luận.

  Biểu tượng (Symbols)

Nhập các biểu tượng bình luận như “!!”, “??”, “+-”, v.v. và ChessBase sẽ tìm tất cả ván cờ có chứa các biểu tượng này. Có các phím tắt đặc biệt để nhập các biểu tượng bình luận.

Huấn luyện cờ vua: Bạn có thể sử dụng chức năng này để tìm kiếm các ván cờ có “!!”. Đặt ghi chú huấn luyện và di chuyển con trỏ xuống danh sách trong cửa sổ kết quả tìm kiếm. Mỗi ván cờ được hiển thị với vị trí trước sự sang chói trên bàn cờ. Cố gắng tìm ra nước đi tuyệt vời.

  Xóa đi (Deleted)

Tìm kiếm các ván cờ được đánh dấu để xóa.

  Vị trí (Position)

Tìm kiếm các ván cờ bắt đầu từ một vị trí đã nhập.

  Các tiêu chí khác (Other criteria)

Bạn có thể tìm kiếm các tiêu chí khác như ván cờ có hình vuông và mũi tên màu ("Màu"), vị trí huấn luyện, yếu tố đa phương tiện, bình luận đồ họa cho cấu trúc chốt, đường đi quân, vị trí quan trọng, ván cờ với các biến thế, ván cờ với bất kỳ văn bản bình luận nào và ván cờ với bất kỳ biểu tượng bình luận nào.

2.1.4.1.6 Mặt nạ tìm kiếm - điều động (Search mask – Manoeuvre)

Mặt nạ tìm kiếm, điều động.

Sự nhanh nhạy của chiến thuật là một thành phần quan trọng của sức mạnh chơi. Chương trình cho rất nhiều lựa chọn để lọc ra khỏi cơ sở dữ liệu ván cờ có mẫu chiến thuật.

Chương trình có thể tìm thấy các ván cờ có chứa tất cả các mẫu đòn phối hợp phổ biến. Đây là Phần của tìm kiếm mới và mở rộng. Chỉ cần mở mặt nạ tìm kiếm, nhấp vào "Nâng cao" ("Advanced") và sau đó là tab Manoeuvres, nhấp vào một trong các mẫu và nhấn Enter để bắt đầu tìm kiếm.

Đối với huấn luyện có mục tiêu theo các mẫu chiến thuật được xác định rõ ràng, có một phần mở rộng có ích cho tab cho Manoeuvrest trong mặt nạ tìm kiếm.

Ở đây, bạn chỉ cần chọn bằng cách đánh dấu vào mẫu mong muốn và sau khi nhấp chuột vào OK, cơ sở dữ liệu ngay lập tức được tìm kiếm mẫu chiến thuật.

Nó sẽ nhảy đến vị trí thích hợp khi bạn nhấp vào bất kỳ ván cờ nào. Chương trình liệt kê các ván cờ có liên quan trong cửa sổ kết quả Tìm kiếm. Một cú nhấp chuột vào một mục trong danh sách và ván cờ được hiển thị trên bàn cờ với chương trình "nhảy" trực tiếp đến vị trí quan trọng trong ván cờ với mẫu chiến thuật bạn đang tìm kiếm.

Chức năng này trên hết cung cấp cho những huấn luyện cờ vua một lựa chọn đơn giản để tập hợp các tài liệu hướng dẫn thích hợp. Ngoài ra, nó giúp mọi người dùng có thể tìm kiếm thông qua các ván cờ của riêng mình cho các mẫu chiến thuật cơ bản này.

Chất và cách vận hành Các bộ phận của mặt nạ tìm kiếm luôn hơi khó hiểu. Cả hai hiện đã được cải tiến với một danh sách dài, chứa các mẫu có liên quan

Tìm kiếm điều động tìm các chuỗi nước đi cụ thể. Không giống như tìm kiếm vị trí, nó cũng tìm kiếm các ô bắt đầu của các quân.

Ở bên trái của dấu hiệu nhập có một danh sách trong đó các nước đi xuất hiện. Đây là nơi bạn nhập các nước đi riêng lẻ (nếu thứ tự nước đi được tôn trọng, hãy kích hoạt Kiểm tra thứ tự nước đi; nên tìm kiếm các nước đi với các quân khác màu, sau đó, thí dụ: B ?? xh7 cũng tìm thấy B ?? xh2, kích hoạt Mirror).

Chức năng này trên hết cung cấp cho các huấn luyện viên cờ vua một cách đơn giản để biên soạn tài liệu giảng dạy phù hợp. Ngoài ra, nó cho mọi người dùng tìm kiếm thông qua các ván cờ của mình cho các mẫu chiến thuật cơ bản này.

Định nghĩa về điều động không phải lúc nào cũng là một vấn đề bình thường. Mẫu được xác định trước trong hộp thoại bao gồm nhiều cơ sở và ngoài ra người dùng có thể sửa đổi.

Với một nhấp chuột trên thí dụ bạn có thể tải các tìm kiếm được xác định trước khác.

Sau khi chọn bạn sẽ thấy trong hộp thoại cụ thể cách các thao tác bạn chọn đã được xác định. Điều này sẽ giúp tìm hiểu cách xác định tiêu chí tìm kiếm.

Tìm kiếm các điều động truy xuất các chuỗi nước đi. Điều này không giống như tìm kiếm vị trí cung cấp hình ảnh tĩnh và không đủ khi bạn muốn tìm hiểu xem một vị trí nhất định đã xuất hiện như thế nào. Ngoài ra, tìm kiếm điều động có thể được sử dụng để tìm một loạt các mẫu chiến thuật.

Cách xác định một điều động

  Màu: Các hộp W, B và WB chọn bên nào thực hiện nước đi được đề cập.

  Quân: Loại quân được chọn từ danh sách các quân xuất hiện khi bạn nhấp vào biểu tượng mũi tên xuống. Sử dụng dấu chấm hỏi để biểu thị một phần tùy ý.

  Ô: Ô xuất phát và đích được cho trong ghi chú dài (“e2e4”). Sử dụng dấu chấm hỏi như một trò đùa: Thí dụ: “? 3? 3” có nghĩa là bất kỳ nước đi nào dọc theo hàng thứ ba, “?? h7” có nghĩa là từ bất kỳ đâu đến h7. Trước tiên, bạn phải xóa một dấu chấm hỏi trước khi nhập một số hoặc một ký tự vào vị trí của nó.

 Bắt: Nếu hộp kiểm giữa các ô và quân đích được nhấp vào, thì nước đi phải là một lần bắt. Bạn có thể chỉ định quân nào sẽ bị bắt trong menu kéo xuống ở bên phải. Một lần nữa "?" nghĩa là bất kỳ quân nào và “0” có nghĩa là nước đi chỉ được tính khi nó không bắt được gì.

  Phong cấp: Bạn có thể chỉ định liệu nước đi có phải là một phong cấp hay không và quân nào.

  Hy sinh: Nhấp vào hộp kiểm "hy sinh" (“sacrifice”) và cung cấp giá trị  chất (theo đơn vị chốt) để tìm các điều động trong đó chất được hy sinh trong một khoảng thời gian nhất định (giá trị này phải được chỉ định trong "Độ dài"“Length”). Chương trình kiểm tra xem các nước đi được xác định thắng hay thua chất đến mức quy định.

  Cửa sổ nước đi: Điều này xác định khu vực của ván cờ mà chương trình sẽ tìm kiếm điều động được đề cập. Giá trị "chiều dài" đề cập đến số lượng lớp tối đa (nửa lần đi) mà toàn bộ điều động phải xảy ra.

  Kiểm tra thứ tự nước đi: Trong việc điều động một số nước đi, bạn có thể muốn hoặc không muốn giới hạn tìm kiếm trong các ván cờ trong đó các nước đi diễn ra theo một thứ tự cụ thể.

 Không: Bật lựa chọn này sẽ truy xuất các ván cờ mà điều động đã xác định không xảy ra. Thí dụ: Trắng phong cấp cho Mã và Đen không bắt được nó trong năm nước đi tiếp theo.

Thí dụ

A.    Tấn công cánh vua với Qg3/Qg4 và Bh6 wQ??g? wB??h6

Cài đặt cửa sổ di chuyển được đề xuất: 5–40, chiều dài 8.

B.   Điều động Mã f3-e1-c2-e3-d5 wNf3e1 wNe1c2 wNc2e3 wNe3d5 và có lẽ cũng: b???d5xN wP??d5x?

Cài đặt cửa sổ nước đi được đề xuất: 5–50, chiều dài 20.

C.    Tượng hy sinh trên f7 tiếp theo là chiếu Mã trên g5 wB??f7xP bK??f7xB wN??g5

Cài đặt cửa sổ di chuyển được đề xuất: 5–40, chiều dài 3.

2.1.4.1.7  Mặt nạ tìm kiếm – Chất (Material)

Mặt nạ tìm kiếm, chất.

Tìm kiếm các chòm sao được xác định trước của chất đã được đơn giản hóa. Trong mặt nạ tìm kiếm bạn xác định, bạn xác định tìm kiếm của mình cho các phân phối cụ thể của chất qua tab chất (Material).

Tìm kiếm chất đã và đang là một động cơ hiệu quả, nhưng trong các phiên bản trước đó, định nghĩa về các tham số tìm kiếm không hề dễ dàng. Ở đây CB 15 cung cấp một số chức năng giúp làm cho động cơ hiệu quả này dễ sử dụng hơn.

Nhấp vào thí dụ trong hộp thoại cung cấp lựa chọn các chòm sao chất điển hình, thường là đối tượng tìm kiếm:

Chúng ta hãy lấy làm thí dụ mục nhập đầu tiên cho phân phối K + R + B - K + R. Nhấp đúp vào mục nhập và bạn sẽ thấy các thông số cần thiết được chuyển vào mặt nạ tìm kiếm.

Có một chức năng quan trọng cho nút “Thiết lập vị trí”. Với nó, bạn bắt đầu thiết lập một vị trí và chỉ cần nhập chòm sao chất mong muốn.

Sau khi nhập vị trí và OK, bạn cũng sẽ thấy các hiệu ứng của vị trí đó trong hộp thoại tìm kiếm.

Tại bất kỳ thời điểm nào, bạn có thể sử dụng các tham số bổ sung trong hộp thoại tìm kiếm để tinh chỉnh tìm kiếm của mình. Kết quả tìm kiếm sẽ được hiển thị trong cửa sổ Kết quả tìm kiếm. Một cú nhấp chuột vào danh sách hoặc mục nhập ván cờ sẽ tải ván cờ ngay lập tức với vị trí quan trọng theo tiêu chí tìm kiếm trong cửa sổ bàn cờ.

Cách xác định phân phối chất

  Tìm kiếm phân phối chất thường được sử dụng để tìm kiếm các loại cờ tàn cụ thể. Bạn có thể chỉ định chất nào nên có trên bàn cờ. Đối với mỗi quân trắng hoặc đen, bạn có thể đặt số tối thiểu và tối đa phải xuất hiện trên bàn cờ.

  "Bất kỳ quân" và "Không có quân" được sử dụng để bật hoặc tắt tất cả các quân mà không cần phải làm điều này theo cách thủ công.

  Nếu phạm vi của các chốt trắng được đặt ở “0–8” thì không có vấn đề gì về số lượng chốt trắng trên bàn cờ. Nếu nó được đặt ở “3–4” thì chỉ các vị trí có ít nhất ba và nhiều nhất bốn chốt trắng được truy xuất. "1–1" quân có nghĩa là phải có chính xác một quân thuộc loại đó.

 “Bỏ qua màu” cho bạn tìm kiếm sự phân bố chất với màu sắc bị đảo ngược. Nếu bạn đã nhập “Mã: 1–1” cho Trắng và “Tượng 1–1” cho Đen (và tất cả các giá trị quân khác được đặt bằng 0), lựa chọn “bỏ qua màu” có nghĩa là chương trình sẽ tìm các cờ tàn có Mã trắng chống lại Tượng đen, nhưng cũng cờ tàn với Tượng trắng chống lại Mã đen.

 Bạn có thể bao gồm các tiêu chí như "Đen có một chốt cho trao đổi" hoặc "Hậu chống lại ba quân nhẹ" bằng cách sử dụng lựa chọn " khác biệt". Khi bạn bật lựa chọn này, các giá trị cho các quân đen có một ý nghĩa khác. Chúng biểu thị sự khác biệt về giá trị chất giữa các quân trắng và đen.

Thí dụ:

1. Tìm kiếm sự mất cân bằng chất trong đó Đen có ít hơn hai hoặc ba chốt:

Nhấp vào “Any pieces” và sau đó “Difference”

Nhập chênh lệch cho các chốt đen: trừ ba đến trừ hai.

Tắt lựa chọn "Bỏ qua màu", nếu không bạn cũng sẽ nhận được các ván cờ trong đó Trắng bị giảm hai hoặc ba chốt.

2. Tìm kiếm các vị trí mà một bên có một chốt cho trao đổi:

 Kích hoạt “Difference” Xe trắng: “1” - “2”, Difference: “-1” - “-1” (một bên có một hoặc hai Xe, bên kia ít hơn một Xe). Tượng Trắng: “0” - “2”, Difference: “-1” - “2” Mã Trắng: “0” - “2”, Difference: “-1” - “2” (hai biến này không quan trọng và chỉ cần đặt giới hạn trên cho từng loại quân nhẹ). Các chốt trắng: “0” - “8”, Difference “1” - “1” (bên có Xe ít hơn có một chốt hơnt). Các quân nhẹ trắng: “0” - “4”, Difference “1” - “1” (bên có Xe ít hơn có thêm quân nhẹ).

Hai biến cuối cùng này rất quan trọng để xác định “chốt cho trao đổi”.

Vác tiêu chí khác

  Chốt chồng, chốt thông và chốt liên kết

Dưới cả chất trắng và đen, bạn có thể chỉ định xem các chốt chồng, thông hoặc liên kết có thể có hoặc có thể không. “Doubled” có nghĩa là các chốt chồng phải có mặt,  “!Doubled” có thể không xuất hiện, tức là một trận đấu sẽ chỉ xảy ra nếu không có chốt chồng (cho bên đó) xảy ra trong ván cờ. Điều tương tự cũng áp dụng cho "! Passed" và "! Connect".

  Đối diện / thậm chí các Tượng

Cả hai bên đều có một quân duy nhất trên các ô khác màu hoặc cùng màu.

 Tượng tốt/Tượng xấu

Ít nhất một Tượng có mặt với phần lớn các chốt của đối phương có cùng màu và phần lớn chốt của chính nó trên các ô  khác màu. “Tượng xấu” thì ngược lại. Nếu bạn nhấp vào cả hai chương trình sẽ lấy các ván cờ trong đó một bên là tốt và bên kia là Tượng xấu.

  Bị chặn / Không bị chặn

Tất cả các chốt của một bên đều bị chặn. “Không bị chặn” có nghĩa là phần lớn các chốt không bị chặn. Nếu cả hai đều được nhấp vào thì ít nhất 2/3 chốt của một bên phải bị chặn.

  Đối xứng / Không đối xứng (Symmetric/Not symmetric)

Cả Trắng và Đen đều có cùng số lượng chốt trên mỗi cột. "Không đối xứng" có nghĩa là có sự khác biệt trên ít nhất một cột.

  Cả hai cánh / Một cánh (Both wings/One wing)

Có ít nhất một chốt trên cánh hậu (cột a đến d) và một chốt ở cánh vua (từ e đến h). "Một cánh" có nghĩa là tất cả các chốt chỉ ở một phía.

  Chiều dài (Length)

Cân bằng chất phải có trên bàn cờ ít nhất n nước đi.

Định nghĩa của các tiêu chí này có vẻ không dễ dàng hoặc trực quan ngay lập tức, nhưng nó cực kỳ linh hoạt và cho phép bạn hình thành một số lượng lớn các loại phân phối chất khác nhau.

2.1.4.1.8 Mặt nạ tìm kiếm - Các tấn công (Search mask – Attacks)

Ngoài việc tìm kiếm các điều động và các chòm sao chất, trong bất kỳ cơ sở dữ liệu nào, chương trình có thể tiến hành tìm kiếm có mục tiêu cho các mẫu phòng thủ - hoặc tấn công được xác định trước.

Trong mặt nạ tìm kiếm, bạn có thể xác định tiêu chí tìm kiếm bạn muốn thông qua tab Attacks.

Một thí dụ về cách sử dụng điều này: bạn muốn tìm các ván cờ trong đó Mã trên c3 bị tấn công bởi một Mã và một Tượng; Mã đang bị tấn công là có Hậu và một chốt bảo vệ.

Định nghĩa của các tiêu chí tìm kiếm này xuất hiện như sau trong hộp thoại:

Trong hộp cho quân, bạn chỉ định loại quân cụ thể là "đang cháy" (“under fire ”). Ngoài ra, bạn cũng có thể xác định ô mà quân đó đứng, trong thí dụ của chúng tôi, đó sẽ là c3.

Trong bước tiếp theo, bạn chỉ định loại quân đang tấn công và phòng thủ và bắt đầu tìm kiếm với OK. Như trong tất cả các tìm kiếm khác, chương trình hiển thị tất cả các ván cờ đáp ứng các tiêu chí tìm kiếm. Một cú nhấp chuột sẽ tải ván cờ với vị trí được xác định trước từ cửa sổ "Kết quả tìm kiếm".

Gợi ý (Hint): Lưu ý rằng trong hộp chọn quân, màu sắc được xác định bởi việc bạn sử dụng chữ hoa hay chữ nhỏ!

Hãy để chúng tôi xem cách cài đặt “n” (chữ cái nhỏ) hoạt động với thí dụ được xác định trước của chúng tôi.

Tất cả các ván cờ trong danh sách đều đáp ứng các tiêu chí tìm kiếm đã chọn, nhưng chỉ khi có một Mã đen trên c3.

Bất cứ ai  chơi chống với Nimzo-Indian với bên Trắng sẽ quan tâm đến các chòm sao trong đó Mã trắng trên c3 bị tấn công bởi Mã đen từ e4 / d5 và Tượng từ b4. Làm thế nào chúng ta có thể tìm thấy những ván cờ mà Mã có màu "chính xác"? Trong trường hợp đó trong hộp thoại, bạn chọn các chữ cái viết hoa.

Cửa sổ kết quả tìm kiếm hiện hiển thị ván cờ có Mã Trắng trên c3.

Gợi ý: Tiêu chí tìm kiếm từ tab Attacks có thể được kết hợp với bất kỳ tiêu chí tìm kiếm nào khác, thí dụ:Game data.

Dưới Bổ sung (Additional), người ta có thể nhập các quân tấn công / phòng thủ bổ sung không xác định.

Mẫu sau là đối tượng tìm kiếm của chúng tôi: tất cả các ván cờ trong đó Hậu trắng bị Hậu đen tấn công. Ngoài ra, ba quân tấn công không xác định được nhập trong Bổ sung.

Tìm kiếm sẽ tìm thấy các ván cồ có liên quan và liệt kê chúng trong Search result window. Nhấp chuột vào một mục trong danh sách sẽ hiển thị ván cờ trực tiếp trên bàn cờ đồ họa ở vị trí có liên quan theo tiêu chí tìm kiếm được xác định trước.

Mục nhập "Không có người tấn công hoặc người phòng thủ nào khác" xác định chính xác mối quan hệ giữa các quân tấn công và phòng thủ. Nếu nút này bị vô hiệu hóa, số lượng hiển thị cho các quân sẽ được hiểu là tối thiểu.

2.1.4.1.9 Mặt nạ tìm kiếm-Huy chương (Medals)

Search mask, Medals

Tìm kiếm medals. Nếu bạn nhấp vào nhiều hơn một loại huy chương thì chỉ những ván cờ được trao tất cả các huy chương đã chọn mới được xem xét.

2.1.4.1.10 Mặt nạ tìm kiếm - Vị trí (Search mask – Position)

Search mask, Position

Điều này cho phép bạn tìm kiếm các phân đoạn vị trí, bao gồm các điều động chiến lược và chiến thuật dựa trên các cấu trúc chốt và chòm sao quân.

Có ba bàn cờ xác định :

* Bàn cờ “Tìm kiếm”: Ở đây các quân được đặt trên các ô mà trên đó chúng phải ở vị trí bạn đang tìm.

* Bàn cờ “Hoặc”: Điều này cho bạn xác định các phân đoạn vị trí mờ chẳng hạn như “tất cả các vị trí mà quân x nằm trên ô a, b hoặc c”.

* Bàn cờ “Loại trừ”: Với điều này, bạn có thể thiết lập các quân nào không nên nằm trên các ô cụ thể ở các vị trí bạn đang tìm kiếm.

Để đặt một quân trên một ô, trước tiên hãy chọn một loại quân ở bên phải. Một cú nhấp chuột vào ô trên bàn cờ sẽ đặt quân ở đó. Nhấp bằng phím chuột phải sẽ chèn một quân có màu khác. Các biểu tượng "joker" ở phía dưới có nghĩa là bất kỳ Trắng và Đen nào (quân hoặc chốt).

Trên bàn cờ Loại trừ, bạn có thể đặt tối đa bốn quân khác nhau trên một ô. Để loại bỏ bất kỳ một trong số chúng, hãy nhấn Crtl và nhấp vào nó. Điều tương tự cũng áp dụng cho bàn cờ Hoặc.

   Gương ngang / dọc (Mirror horizontal/vertical)

“Gương ngang” và “Gương dọc” phản chiếu bàn cờ theo chiều ngang và chiều dọc. Trong thí dụ trên, gương nằm ngang sẽ đảm bảo rằng các ván cờ có sự xâm nhập của Tượng đen trên h2 cũng sẽ được truy xuất.

   Đầu tiên, chiều dài, cuối cùng (First, length, last)

Các lựa chọn này xác định thời điểm và phân đoạn vị trí quân sẽ có mặt trong một ván cờ. Nếu chòm sao vị trí xuất hiện trong ván cờ trước nước đi “đầu tiên” hoặc sau nước đi “cuối cùng” được chỉ định thì sẽ bị bỏ qua. "Chiều dài" là số lượng tối thiểu của lớp liên tiếp (nửa nước) mà các quân  phải có trên bàn cờ.

    Hy sinh

Điều này chỉ rõ nếu đòn phối hợp hy sinh phải có liên quan.

    Có được bàn cờ (Get board)

Điều này chèn vị trí từ cửa sổ hoạt động cuối cùng.

Thí dụ về chủ đề chiến lược (Examples of strategic theme)

A. Xe trên cột mở c

Tìm kiếm bàn cờ (Search board):       wRc1.

Bàn cờ loại trừ: Trắng và Đen trên thích đùa trên các ô c2-c7

B. Chốt trắng bị cô lập trên d4

Bàn cờ tìm kiếm:       wPd4

Bàn cờ loại trừ: wPc2-c7,e2-e7,d5-d7

C. Chốt thông Trắng trên e5

Bàn cờ tìm kiếm:       wPe5

Bàn cờ loại trừ: bPd6,d7,e6,e7,f6,f7

2.1.4.1.11  Tìm kiếm các kiểm tra thời gian

Trong những năm gần đây, nhiều giải đấu cờ vua đã được tổ chức với thời gian kiểm tra rút ngắn.

Trên máy chủ cờ vua, phần lớn các ván cờ được chơi với thời gian suy nghĩ ngắn. Các ván cờ của các giải đấu cờ chớp và cờ nhanh này cũng được ghi lại và lưu trữ trong Mega.

Trong hộp thoại tìm kiếm dữ liệu ván cờ, bạn cũng có thể lọc ra từ cơ sở dữ liệu những ván cờ đã được chơi ở chế độ blitz.

Ngoài ra, tìm kiếm ván cờ blitz có thể được bắt đầu thông qua hộp nhập liệu.

Hồ Văn Huỳnh, biên dịch