CHỐT HẬU CÔ LẬP ( Tiếp theo)

1.     Chuyển đổi Chốt “d” sang “e”:

Đây là dạng đổi quân tại điểm tiến đến e của bên có Chốt cô lập, nó làm mất đi con Chốt cô lập “d” vì nước ed. Khi có trường hợp nầy bên có Chốt cô lậpthường đạt ưu thế vì con Chốt e đè nặng áp lực lên cánh vua, nó có tác dụng đuổi mộr quân phòng thủ ở f6 ra xa đồng thời tạo căn cứ sâu trên đất địch ở d6. Mặt khác nó cò tạo khoảng không gian rộng lớn để tập trung quântấn công cánh vua đối phương. Ngoài ra yếu tố rất quan trọng là hai cột mở d, c

Bây giờ hướng chơi của hai bên như sau:

-         Bên tấn công:

Tìm cách tạo ra những điểm yếu trong thế trận của đối phương bằng các quân rồi tấn công vào các điểm nầy.

-         Bên phòng thủ:

Chống đỡ cuộc tấn công của đối phương, đồng thời tránh càng nhiều càng tốt làm yếu thế Chốt của mình. Trong trường hợp hay nhất thì bên phòng thủ né tránh chưa phản công mà phòng thủ tích cực rồi khai thác lối đánh táo bạo của đối phương để đạt ưu thế về quân số rồi lần lần đơn giản các quân.

Minh họa 1: KARPOV – GELLER

Moskva, Năm 1981, Gambit Hậu

1.d4 d5 2.c4 e6 3.¤c3 ¥e7 4.¤f3 ¤f6 5.¥g5 h6 6.¥h4 0–0 7.e3 b6 8.¦c1 ¥b7 9.¥d3 ¤bd7 10.0–0 c5 11.£e2 ¦c8 12.¥g3 cxd4 13.exd4 dxc4 14.¥xc4 ¥xf3 15.gxf3 ¤h5 16.¥a6 ¤xg3 17.hxg3 ¦c7 18.¦fd1! Nếu 18.¤b5 thì  ¦xc1 19.¦xc1 ¤b8!

18...¤f6 19.¤b5 ¦xc1 20.¦xc1 ¤d5 21.¤xa7! ¤b4 22.a3 £a8 Càng kém hơn nếu 22...¤xa6 23.£xa6 £xd4 24.¤c6 còn 23...¥f6 24.¤c6 £d5 25.£d3

23.¦c7 ¤d5 Nếu 23...£d8 24.¦b7!

24.¦b7 ¥f6 25.¤c6 ¦c8 26.¤e5 ¥xe5 27.dxe5 ¦c1+ 28.¢g2 £d8

(Hình)

Mã d5 của Đen đứng ở thế rất tốt nhưng với thế cờ hiện tại nó không có tác dụng gì cả. Trong khi điểm h7 của Đen suy yếu trầm trọng bởi con Chốt e5 đè nặng áp lực Mã không thể về f6 được, Đen đang dọa nhưng đã chậm mất sau

 29.¥d3 ¦a1 Nếu 29...g6 30.£d2 ¦c7 31.¦xc7 vẫn ưu thắng

30.£e4 g6 31.¦xf7 ¢xf7 32.£xg6+ ¢f8 33.£xh6+ Đen đầu hàng 1-0 vì nếu 33...¢e8 34.¥b5+ ¢f7 35.£h7+ ¢f8 36.£h8+ ¢e7 37.£g7#

Minh họa 2:

BELIAVSKY – KASPAROV

Malta, Năm 1983 Gambit Hậu phòng thủ Tarrasch

1.d4 d5 2.c4 e6 3.¤c3 c5 4.cxd5 exd5 5.¤f3 ¤c6 6.g3 ¤f6 7.¥g2 ¥e7 8.0–0 0–0 9.¥g5 cxd4 10.¤xd4 h6 11.¥e3 ¦e8 12.£a4 ¥d7 13.¦ad1 ¤b4 14.£b3 a5 Một tư tưởng mới về cách phòng thủ khi có Chốt cô lập ở thế biến Tarrasch phản công cánh Hậu bằng cách mở cột “a”

15.¦d2?! Nên có nước chặn a2-a4

15...a4 16.£d1 a3 17.£b1 ¥f8 18.bxa3 ¦xa3 19.£b2 £a8! 20.¤b3?! Có thể đi  20.¤db5!? ¥xb5 21.¤xb5 ¦xa2 22.£b3

20...¥c6! 21.¥d4 ¤e4 22.¤xe4 dxe4 (Hình)

 23.¦a1? Trắng nên đi  c23.¤c5 e3 24.¥xc6 exf2+ 25.¥xf2 ¤xc6 còn 23...¤xa2!? 24.¦a1 £a5 25.¤xe4! ¥xe4 26.¦xa2 ¥xg2 27.¢xg2 £d5+ 28.¢g1 ¦b3

23...¥d5! 24.£b1 b6! 25.e3 Một căn cứ địa d3 của Đen đã được tạo nên nằm sâu trong trận tuyến của Trắng

25...¤d3 26.¦d1 b5 Điểm c5 đã có Mã bảo vệ

27.¥f1 b4 28.¥xd3 exd3 Cuộc trao đổi làm tăng thêm sức mạnh của Tương d5 vì đường chéo h1-a8 rất yếu đối với Trắng

29.£xd3 ¦xa2 30.¦xa2 £xa2 31.¤c5 ¥f3 32.¦a1 £d5 33.£b3 £h5 34.¤d3 ¥d6 35.¤e1 ¥b7 36.¦c1 £f5 37.¦d1 ¥f8 38.£b1

Đến đây Trắng hết giờ và nhận thua nhưng tình thế cũng khó chống đở sau

38... ¥e4 39.£b3 h5  0-1

Minh họa 3: SUNYE – KASPAROV

Khai cuộc Gambit Hậu

1.¤f3 ¤f6 2.c4 c5 3.¤c3 e6 4.e3 ¤c6 5.d4 d5 6.cxd5 exd5 7.¥b5 ¥d6 8.dxc5 ¥xc5 9.0–0 0–0 10.b3 ¥g4 11.¥b2 ¦c8 12.¦c1 ¥d6 13.¥e2 ¥b8!

Nếu ngăn chặn Chốt d5 bằng 14.¤d4 thì Đen sẽ đi 14...£d6 15.g3 ¥h3

14.¤b5¤e4 15.¤bd4 ¦e8 16.h3 ¥xf3! Thông thường với cấu trúc Chốt cô lập d, đơn giản quân là một thất lợi nhưng ở đây nó làm giảm bớt khả năng phòng thủ của đối phương

17.¤xf3 £d6 18.£d3 (Hình)

18... ¤g5 Nên đi 18...a6

19.¦fd1 ¦cd8 20.¢f1 ¤e4 21.a3 a6 22.£c2 ¥a7 23.¥d3 £e7 24.¦e1 ¦d6 25.b4 ¦e6 26.b5 axb5 27.¥xb5 h6 28.¦cd1 ¦d8 29.£b3 £d6 30.a4 ¥c5 31.¦e2 b6 32.¢g1 Nếu 32.¥xc6 £xc6 33.¤d4 £c7! 34.¤xe6? 34...£h2 35.¦ee1 fxe6  Đen ưu và 34.¢g1 ¦g6

32...¤e7 33.¤d4 ¦g6 34.¥d3 £d7 35.¢h1?! ¤f5! 36.¥xe4? dxe4 37.¦ed2 ¤h4! 38.¤e6 £xd2 39.¦xd2 ¦xd2 40.¤f4 ¦g5 41.¢g1 ¤f3+! 42.¢f1 ¥xe3!! 43.fxe3 ¦dxg2! 44.£c3! ¦h2 45.¤e2 ¢h7! 46.£c8?! ¦h1+ 47.¢f2 ¤d2! Trắng đầu hàng  0-1 vì sau 48.¤g3 ¦h2+ 49.¢e1 ¤f3+ 50.¢f1 ¦xb2 

Hồ Văn Huỳnh biên soạn